اروپا که از مسیر اصلی مذاکرات ایران و آمریکا کنار گذاشته شده، می‌کوشد با بزرگ‌نمایی ابزارهایی چون مکانیسم ماشه و دامن‌زدن به تهدیدات موشکی، خود را دوباره وارد بازی کند؛ تلاشی که بیش از آن‌که سازنده باشد، فضای دیپلماسی را ملتهب‌تر کرده است.

تهدید سه کشور اروپایی برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه، تلاشی چندلایه برای تأثیرگذاری هم‌زمان بر تهران و واشنگتن است؛ پیامی که از یک‌سو ایران را زیر فشار قرار می‌دهد و از سوی دیگر، نقش فراموش‌شده اروپا در دیپلماسی هسته‌ای را یادآوری می‌کند.

تعویق مذاکرات ایران و آمریکا در رم، بازتابی از پیچیدگی‌های فزاینده در روند گفت‌وگوهاست؛ تحولی که نشان می‌دهد ورود به جزئیات فنی، تضاد منافع را آشکارتر کرده و همزمان، طرفین را به بازطراحی مسیر دیپلماسی در سایه تهدید، فشار و ابتکار واداشته است.

اظهارات تند وزیر خارجه فرانسه درباره برنامه هسته‌ای ایران، با واکنش قاطع نماینده کشورمان در سازمان ملل مواجه شد. فرانسه بار دیگر در نقش پلیس بد ظاهر شده و با تهدید به فعال‌سازی مکانیسم ماشه، نشانه‌ای دیگر از رویکرد مخرب و غیرسازنده‌اش ارائه داده است.

اروپا در سال پایانی برجام در تلاش است تا با تهدید مکانیسم ماشه، فشار و مذاکره را همزمان برای محدود کردن برنامه هسته‌ای و نقش منطقه‌ای ایران به کار گیرد. این رویکرد غیرسازنده ضمن تشدید تنش‌ها صرفا موجب افزایش بی‌اعتمادی میان ایران و غرب خواهد شد.

استراتژی غرب در برابر ایران به دو گزینه تعامل یا تقابل خلاصه می‌شود. تحمیل محدودیت‌های جدید، تشدید فشارهای تحریمی، یا تهدید به فعال‌سازی مکانیسم ماشه، می‌تواند شرایط فعلی را به دوره پیش از برجام بازگرداند. با این حال، پیشرفت توانمندی‌های هسته‌ای ایران و توافقات اخیر با آژانس، مسیر غرب را دشوارتر کرده است.

مکانیسم ماشه و فرآیند اجرایی بازگشت 6 قطعنامه ذیل فصل هفتم شورای امنیت هنوز به مرحله اجرا درنیامده است. این ترتیبات اجرایی بازگشت قطعنامه‌ها با ارسال نامه اروپایی ها قطعا آغاز نخواهد شد و این نامه صرفا یک هشدار است.

مطرح کردن مکانیسم ماشه از طرف اروپایی‌ها و از طرفی سیگنال‌های مثبت غرب برای مذاکره با ایران بدین ‌معناست که در حقیقت اروپایی‌ها، توپ را به‌نوعی در زمین جمهوری اسلامی انداخته‌اند و منتظر هستند تا ببینند، قدم بعدی ایران چیست.

منافع ملی ما در این خواهد بود که در وهله اول هرچه سریع‌تر مذاکراتمان را با آژانس و اروپا و بعد هم با وارد کردن آمریکایی‌ها به مذاکرات به سرانجام برسانیم تا حقوق خودمان را تثبیت کنیم و پس از تثبیت حقوق‌مان، اگر طرف مقابل ابهاماتی داشته باشد، آن ابهامات را رفع کنیم.