×
اقتصادی
شناسه خبر : 97279
تاریخ انتشار :

غلامرضا پناهی

حذف ارز ترجیحی را سیاسی نکنیم

فروردین‌‌ماه1397، دولت وقت بنا به شرایط و ملاحظات کلان کشور تصمیم به یکسان‌‌سازی نرخ ارز گرفت. درخصوص چگونگی اتخاذ این تصمیم و درست یا غلط بودن آن، عدم اتخاذ سیاست‌‌های تجاری متناسب با این تصمیم و سایر موارد مرتبط، تحلیل‌‌ها و انتقادات فراوانی تاکنون صورت گرفته است. اما فقط با گذشت 4 ماه، دولت دریافت که در شرایط تحریمی، امکان تداوم واردات همه کالاها به نرخ ترجیحی فراهم نیست و شورای عالی اقتصادی سران قوا، دامنه شمول ارز ترجیحی را به 25 گروه کالایی که مربوط به حوزه معیشت و سلامت مردم بود، محدود کرد.

سایر رسانه‌ها: نکته مهم این است که در آن مقطع زمانی، هدف تصمیم‌‌گیران کشور برای تداوم ارز ترجیحی برای این ۲۵ گروه کالایی، که نوعا کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی محسوب می‌‌شوند، مراقبت از معیشت و سلامت مردم در شرایط سخت تحریمی و وضعیت نامناسب سایر متغیرهای موثر بر زندگی مردم بود. هرچند با تداوم مشکلات و مسائل داخلی و بین‌‌المللی و نیز محدودیت‌‌ منابع ارزی کشور طی سال‌های اجرای ارز ترجیحی، به تدریج برخی از اقلام از شمول این نوع ارز خارج شد و از ابتدای سال ۱۳۹۹، به اقلام (گندم، ذرت، جو، کنجاله، روغن و دانه‌های روغنی، دارو و تجهیزات پزشکی) محدود و تامین ارز ترجیحی برای این اقلام در پایان سال ۱۴۰۰ متوقف شد.

در طول سال‌های اجرای این سیاست، اقتصاددانان و سیاستمداران جناح‌‌های مختلف، نقدهای متعددی درخصوص ارز ترجیحی مطرح کردند که نکات مهمی از دل این نقدها قابل استخراج است. برای نمونه، انحراف در تخصیص بهینه منابع در بخش‌های مختلف اقتصادی، ضربه به تولید داخلی، افزایش تقاضای غیرضروری ارز و ایجاد زمینه سوءاستفاده برخی واردکنندگان، افزایش قاچاق کالاها به داخل کشور و ایجاد زمینه صادرات کالاهای یارانه‌‌ای به کشورهای همسایه (قاچاق معکوس) از خسارات ارز ۴۲۰۰ بود. به‌دلیل شرایط اضطراری حاکم بر اقتصاد کلان کشور اجرای ارز ترجیحی، ۴ سال ادامه یافت (ابتدای ۱۳۹۷ تا پایان ۱۴۰۰) . به هر رو قضاوت درخصوص درستی یا نادرستی تداوم یک سیاست را نباید خارج از چارچوب و اقتضائات زمانی اجرای آن انجام داد. به علاوه، بروز عینی و شهود بصری صحت نقدهای واردشده به این سیاست، برای سیاستگذاران نیازمند زمان بود و امروز که برای تصمیم‌‌گیران و دستاندرکاران آشکار شده که ارز ترجیحی در اصابت به اهداف تعیین شده برای آن، موفقیت چندانی به دست نیاورده، باید از تصمیم دولت در حذف این نوع ارز، به‌صورت همه‌جانبه حمایت کرد. در این راستا، باید به چند نکته اساسی توجه داشت:

۱- برآیند نظرات اقتصاددانان و تصمیم‌‌گیران کشور این است که تداوم ارز ترجیحی به مصلحت نیست و توجیه اقتصادی ندارد. بنابراین باید از تحلیل‌‌های جناحی و سیاسی درخصوص این تصمیم اجتناب کرد.

۲- لازم است دولت محترم حداکثر تلاش خود را برای حمایت از اقشار آسیب‌‌پذیر انجام دهد تا اگر با حذف ارز ترجیحی، جهشی در قیمت کالاهای اساسی به وقوع می‌‌پیوندد، اثرات منفی آن بر معیشت مردم، حداقل شود.

۳- اگرچه فرآیند تخصیص ارزان منابع کشور (نظیر ارز ۴۲۰۰تومانی) مستعد بروز فساد و رانت‌‌خواری است، اما نباید تصمیم درست، علمی و منطقی دولت در حذف این نوع ارز را صرفا به جنبه فسادستیزی این سیاست محدود کرد و لازم است منطق اقتصادی حذف این نوع ارز برای مردم تشریح شود. به علاوه، باید توجه داشت که اطلاعات تخصیص و تامین ارز ترجیحی در سامانه‌های اطلاعاتی دستگاه‌های اجرایی کشور موجود است و می‌‌توان اسامی افراد و میزانی را که از این نوع ارز دریافت کرده‌‌اند، به‌طور دقیق رصد کرد. بنابراین نگارنده این سطور، در عین اینکه اعتقاد راسخ به برخورد جدی با مفاسد پیش‌آمده در اجرای ارز ترجیحی دارد، معتقد است سایر جنبه‌های مثبت حذف این نوع ارز باید به‌طور کامل برای مردم تبیین شود تا مشروعیت آن در نظر مردم افزایش یابد.

بحث خود را این‌‌گونه به پایان می‌‌برم که باید صادقانه برای مردم توضیح داد که تصمیم دولت قبل برای اجرای سیاست ارز ترجیحی، بنا به شرایط حاکم بر کشور و به قصد کمک به معیشت مردم بوده است. اما تصمیم دولت جدید در توقف سیاست ارز ترجیحی صحیح، قابل دفاع و در جهت اصلاح عوارض منفی آن سیاست و نیز بهبود وضعیت کشور بوده و لذا باید مورد حمایت قرار گیرد. دولت نیز باید توجه جدی به دهک‌‌های آسیب‌‌پذیر داشته باشد تا تبعات منفی دوران گذار از این سیاست، به حداقل برسد. این را هم اضافه کنم که همه دلسوزان کشور باید مرزی بین تصمیمات اقتصادی و دعواهای سیاسی و جناحی قائل شوند و آن مرز، منافع و رفاه مردم شریف ایران است که تحت شدیدترین تحریم‌‌ها قرار دارند.


روزنامه دنیای اقتصاد
نظرات
آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
وضعیت آب و هوا امروز 8 اردیبهشت +وضعیت استانها
دو فوریتی | توسعه میخواهید؟به دختران میدان بدهید!
ماجرای حمله سایبری گسترده روز گذشته به زیرساخت‌های کشور چه بود؟
تصاویر دیده نشده از داخل کابین هواپیمای آتش نشان سپاه از نحوه مهار آتش بندر شهید رجایی
آخرین جزییات طوفان عصر روز گذشته تهران/آمار مصدومان و فوتی ها + فیلم و تصاویر
آتش‌سوزی در اتوبان بعثت مهار شد
شهادت 8 غیرنظامی یمنی در حملۀ آمریکا به صنعا
فاجعه در جشنواره ونکوور؛ شمار قربانیان حمله مرگبار با خودرو به 11 نفر رسید+ فیلم
برنامه مسابقات امروز 8 اردیبهشت + پخش زنده
پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی درپی حادثه دردناک اسکله شهید رجایی بندرعباس
چرا بندر شهید رجایی استان هرمزگان از اهمیت بالایی برخودار است؟
عکس های منتخب ایران، یکشنبه 7 اردیبهشت 1404
روایت معاون سیاسی وزیرخارجه از مذاکرات دور سوم با هیئت آمریکایی
اعزام سه فروند هواپیمای ویژه روسیه برای مهار آتش در بندر شهید رجایی
مشاور امنیت ملی آمریکا از تمایل ترامپ به توافق با ایران خبر داد
نورنما | از عجایب جهان ؛پیاده رو موسی در ونزوئلا
لیورپول تاج قهرمانی را با 5 گل پس گرفت + خلاصه بازی
رم اینتر را به زانو درآورد | مهدی طارمی 90 دقیقه نیمکت نشین بود
فرار شیاطین سرخ از شکست با گل معجزه آسای دقیقه 90+6 + خلاصه بازی
پادکست | تفاوت بین نسل ها،چگونه درکشان کنیم؟
درخت ریشه کن شده بر اثر طوفان بر روی خودرو افتاد +فیلم
دیدار سفیر عربستان و نماینده ولی فقیه؛ تصمیمات جدید در مورد مناسک حج
رئیس جمهور پس از بازدید از اسکله شهید رجایی به تهران بازگشت
غم جان‌باختگان اسکله رجایی، سینماهای ایران را تعطیل کرد!
کسانی که مدام سردرد دارند بخوانند!
ایران نما | معرفی جاذبه های گردشگری شهرهای ایران (18)«اردل»
طرح پلیس راهور برای خروج موتور سیکلت از چرخه حمل و نقل
نبض ایمنی بیمارستان ها ضعیف می زند
اقدامات جدید بانک مرکزی؛ انتقال ارز مسافرتی به بازار تجاری و تعلیق حراج سکه
آخرین نرخ معامله دلار در بازار آزاد
درگذشت یکی از قهرمانان قایقرانی در انفجار اسکله بندر شهید رجایی
موتورسیکلتهای برقی جدید آماده ورود به خیابانهای پایتخت
تورم 193 درصدی سیب‌زمینی در فروردین‌ماه
پیوست رسانه‌ای‌ حلقه مفقوده مدیریت بحران
6 دلیل که احتمال موفقیت مذاکرات با ترامپ را تقویت می‌کند
دیپلماسی کشور به مذاکرات هسته‌ای گره نخورده است
سازمان تأمین اجتماعی جزئیات افزایش حقوق بازنشستگان در سال 1404 را اعلام کرد/ جزئیات افزایش
واکنش‌های جهانی به انفجار در بندر شهید رجایی همچنان ادامه دارد
«قتل در سکوت مسجد؛ معمای خونین لاگراند کومب»
صعود پرسپولیس به نیمه نهایی با شکست حریف ژاپنی
حمله هوایی رژیم صهیونیستی به ضاحیه جنوبی بیروت+ فیلم
آوار نسل کشی در غزه؛ خاک‌سپاری انسانیت در رم
نورنما | خرید جنگنده رافال؛گام بلند عراق در مدرن سازی نیروی هوایی
ضرب الاجل پلیس راهور برای تمدید بیمه شخص ثالث بدون جریمه!
خاموشی VAR در دیدار فولاد و تراکتور؛ چالشی برای فوتبال ایران
اصلاحات مهم در دفترچه انتخاب رشته دکتری
ریمونتادا از نوع آبی اناری + فیلم بالا بردن جام قهرمانی
راک‌استار تاریخ رسمی انتشار GTA 6 را فاش کرد
هشدار درباره مصرف بی‌رویه بتن؛ ساختمان‌های ایران در معرض فاجعه زلزله
راز سر به مُهر شلیک در دل شب کوهستان گلستان
X
آگهی تبلیغاتی