×
سیاسی
شناسه خبر : 232129
تاریخ انتشار :

کوروش احمدی

ابهام راهبردی هسته‌ای؟

بعد از تجاوزات 12روزه، برخی با این هدف که غرب و اسرائیل را وادار به اجتناب از تجاوزات بیشتر و تن‌دادن به مذاکره و دادن امتیاز به ایران کنند، از «راهبرد ابهام هسته‌ای» سخن می‌گویند. ابهام هسته‌ای به معنی اعمال عدم شفافیت درباره هدف برنامه هسته‌ای، نمایش ضمنی و تلویحی توانایی تسلیحاتی غیرمتعارف بدون آزمایش و ایجاد توازن بین اقدامات تحریک‌آمیز و خویشتن‌داری است

نورنیوز-گروه سیاسی: بعد از تجاوزات 12روزه، برخی با این هدف که غرب و اسرائیل را وادار به اجتناب از تجاوزات بیشتر و تن‌دادن به مذاکره و دادن امتیاز به ایران کنند، از «راهبرد ابهام هسته‌ای» سخن می‌گویند. ابهام هسته‌ای به معنی اعمال عدم شفافیت درباره هدف برنامه هسته‌ای، نمایش ضمنی و تلویحی توانایی تسلیحاتی غیرمتعارف بدون آزمایش و ایجاد توازن بین اقدامات تحریک‌آمیز و خویشتن‌داری است. ایجاد شک در دشمن درباره ظرفیت باقی‌مانده هسته‌ای ایران و انتشار مدیریت‌شده اطلاعات درباره خسارات وارده بر تأسیسات هسته‌ای از تاکتیک‌های پیشنهادی برای پیشبرد راهبرد ابهام است. به‌طور کلی، هدف چنین راهبردی ایجاد عدم قطعیت و بلاتکلیفی در دشمنان، تقویت بازدارندگی و خرید زمان برای توسعه برنامه تسلیحاتی غیرمتعارف در خفا بدون عبور از خط قرمز تا وقت مقتضی است. در این راهبرد، فرض بر این است که شفافیت موجب افزایش احتمال حمله به ایران خواهد شد. مقامات رسمی تاکنون صحبتی از چنین راهبردی نکرده‌اند.

با‌این‌حال، راهبرد ابهام حرفی جدید و راهبردی نو نیست و در گذشته حداقل توسط عراق، لیبی و کره شمالی استفاده شده‌ است. عراق صدامی این راهبرد را درباره سلاح‌های اتمی، شیمیایی و میکروبی به‌عنوان حربه‌ای برای بازدارندگی و نمایش قدرت در برابر مخالفان داخلی (کردها و شیعیان) و رقبای منطقه‌ای دنبال می‌کرد. عراق که بعد از جنگ کویت ناچار به نابودی بخش عمده توانایی غیرمتعارف خود شده بود، به‌ویژه بعد از 1998 با اخراج بازرسان تسلیحاتی ابهام را بیشتر کرد. صدام بعدها در بازجویی‌های خود اذعان کرد که برنامه سلاح کشتار جمعی فعال نداشته، اما با هدف ایجاد ابهام و بازدارندگی منطقه‌ای به‌طور کامل نیز با بازرسان همکاری نمی‌کرده‌ است. گزارش‌های «گروه بررسی عراق» (ISG) نیز که توسط آمریکا به منظور جست‌وجوی عراق ایجاد شد، مؤید اظهارات صدام است.

نتیجه سیاست ابهام عراق این شد که آمریکا و متحدانش فقدان همکاری کامل عراق را دلیل وجود یک برنامه مخفی و پنهان‌کاری قلمداد کردند و آن را مبنای اجماعی بین‌المللی برای حمله به عراق قرار دادند. اما گزارش دولفر، رئیس «گروه بررسی عراق»، به کنگره آمریکا نشان داد که جز مقدار اندکی سلاح شیمیایی، هیچ سلاح غیرمتعارفی در عراق وجود نداشت. لیبی نیز تا 2003 نوعی سیاست ابهام درباره برنامه‌های تسلیحاتی هسته‌ای، شیمیایی و میکروبی داشت. قذافی ضمن اینکه وجود چنین برنامه‌هایی را قویا تکذیب می‌کرد، اما مخفیانه آنها را دنبال و به نوعی مبهم درباره این برنامه‌ها صحبت می‌کرد تا هم از وجود آنها خبر دهد و هم موجب درگیری مستقیم نشود. اما او نهایتا در دسامبر 2003، هشت ماه بعد از حمله آمریکا به عراق و در پی مذاکرات فشرده با آمریکا و انگلیس، قصد خود مبنی بر برچیدن برنامه تسلیحاتی غیرمتعارف را اعلام کرد. 

کره شمالی اگرچه در 1985 به ان‌پی‌تی پیوست، اما اجازه بازرسی را تا 1992 نداد. بازرسی‌ها در این سال نشان داد بین برنامه‌های اعلام‌شده و وضعیت موجود تفاوت وجود دارد. کره در 1993 از ان‌پی‌تی خارج شد، اما همچنان مشخص نبود که مقامات کره بلوف می‌زنند یا واقعا قصد ساخت بمب را دارند. این ابهام اهرم‌هایی را برای کره شمالی فراهم کرد و دریافت امتیازاتی را در چارچوب موافقت‌نامه 1994 ممکن کرد؛ بااین‌حال، برنامه هسته‌ای تسلیحاتی همچنان فعال بود و سیاست ابهام همچنان در جریان. سیاست ابهام کره تنها در 2006 و در پی اولین آزمایش اتمی کنار گذاشته شد.

دو دلیل برای موفقیت کره می‌توان ذکر کرد: 1- اجماع وجود داشت که برنامه هسته‌ای کره شمالی هدفی جز بقای رژیم و جلوگیری از حمله نظامی را دنبال نمی‌کرد. 2- این کشور خارج از منطقه حساس خاورمیانه قرار دارد. درباره ایران نیز برخی از تحلیلگران غربی مدعی نوعی راهبرد ابهام هسته‌ای طی سال‌های اخیر شده و ازجمله به کاهش شمار بازرسان و غیرفعال‌کردن برخی دوربین‌های آژانس و قانون اقدام راهبری برای لغو تحریم‌ها اشاره می‌کنند. اما تأکیدات جاری بر راهبرد ابهام توسط برخی اصولگرایان بی‌سابقه است. از نظر اینان عدم همکاری با آژانس به همراه ایجاد سایت سوم غنی‌سازی و جایگزینی سانتریفیوژهای IR1 با IR6 که در 22 خرداد توسط رئیس و معاون سازمان انرژی اتمی در مقام واکنش به قطع‌نامه جدید شورای حکام اعلام شد، می‌تواند در تئوری ایران را وارد دوره‌ای از پنهان‌کاری کرده‌ باشد. خاصه آنکه آمریکا درباره میزان موفقیت حمله به فردو و نطنز بلاتکلیف است.

نابراین نباید به آژانس امکان شفاف‌سازی وضیعت داده شود. اما آژانس، سه کشور اروپایی و نشست وزرای خارجه گروه 7 واکنش تندی نسبت به مصوبه مجلس درباره عدم همکاری با آژانس داشته‌اند. خوشبختانه قانون مجلس تنها ضمن تعلیق همکاری با آژانس، دو شرط برای ازسرگیری همکاری به تشخیص شورای امنیت ملی تعیین کرده‌ است. مقامات ایرانی نیز همین تفسیر از مصوبه را داشته‌اند و راه را برای همکاری نبسته‌اند. باید توجه داشت که قطع دسترسی آژانس به سایت‌های ایران مقدمه ابهام راهبردی نیست، بلکه مقدمه ازسرگیری جنگ است. راهبرد ابهام در مورد خاص ایران به معنی عدم قطعیت، بی‌ثباتی، استمرار سایه برخورد نظامی، جنگ دائمی با شدت پایین در چارچوب آنچه «راهبرد چمن‌زنی» خوانده می‌شود یا ازسرگیری جنگ تمام‌عیار خواهد بود. نباید از یاد برد که با توجه به سه مشکل، «راهبرد ابهام» ممکن است درباره ایران برخلاف مورد کره شمالی کار نکند: 1- ایران در منطقه حساس خاورمیانه و در تقابل با اسرائیل قرار دارد. 2- لازمه قطعی «راهبرد ابهام» برخورداری از یک ضد اطلاعات بسیار قوی است. 3- سیاست ابهام قطعا موجب فعال‌شدن مکانیسم ماشه خواهد شد.


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
رئیس جمهور: دولت پای مردم و کشور ایستاده است
قالیباف خطاب به رئیس کنست: مایه ننگ بشریت هستید
فنلاند و پرتغال هم کشور فلسطین را به رسمیت می‌شناسد
هشدار راهور به زائران اربعین/ توقف در راه‌های منتهی به مهران ممنوع است
هشدار حماس درباره شرایط فاجعه بار اسرای فلسطینی
قیمت طلا و سکه امروز پنج‌شنبه 9 مرداد 1404 +جدول
حمله به دفتر روزنامه «نیویورک‌تایمز»
ثبت نام اربعین از مرز یک میلیون و 600 هزار نفر گذشت
اعلام نتایج آزمون استخدامی آموزش و پرورش تا پایان مرداد
سرپرست سفارت ایران در کابل پاسخ داد؛ اخراج یا بازگشت داوطلبانه اتباع افغانستان
حقوق بازنشستگان تناسبی با تورم ندارد
مخفی شدن سارق دارای پابند الکترونیکی در کانال کولر
زلنسکی خواستار تغییر رژیم در روسیه و مصادره دارایی‌های مسکو شد
قیمت دلار و سایر ارز ها امروز پنج‌شنبه 9 مرداد 1404
هوای تهران در وضعیت قرمز قرار گرفت
ازسرگیری پروازهای مستقیم ایرفلوت روسیه از مسکو به تهران از 15 مرداد
گوگل از هوش مصنوعی برای شناسایی کاربران زیر 18 سال استفاده می‌کند
آتش سوزی شدید در محدوده بیمارستان قائم مشهد + فیلم
سفارت ایران در پاکستان اخبار جعلی درباره صدور روادید را تکذیب کرد
جزییات نرخ جدید حق بیمه درمانی اعلام شد
همکاری نزدیک موکب‌های ایرانی و عراقی در مراسم اربعین سامرا
نشست وزیران خارجه سوریه و رژیم صهیونیستی در باکو
95 درصد کشتی‌ها از پهلوگیری در بندر ایلات امتناع می‌کنند
سرژ اوریه به صورت رسمی به پرسپولیس پیوست
فرونشست و بحران آب نتیجه توسعه بدون توجه به محیط زیست است
قیمت خودرو امروز پنج‌شنبه 9 مرداد 1404 +جدول
پزشکیان: تهران در آستانه بحران جدی آب / چمن‌کاری ممنوع!
ایران رکورد دمای زمین را شکست/ امیدیه با 51 درجه، داغ‌ترین نقطه کره زمین
در صورت گم‌شدن گذرنامه اربعین در عراق چه کنیم؟
حریق اتوبوس مسافربری بدون مصدوم در محور سمنان-مشهد
تحریم یا جنگ؟ خزانه‌داری آمریکا زیرساخت‌های اقتصادی ایران را نشانه گرفت
«کریدور زنگزور» ابزار خفگی ژئوپلیتیکی ...
واکنش هند به تعرفه‌های ترامپ: از منافع خود دفاع می‌کنیم
افزایش 75 درصدی واردات برنج
ایران‌نما | معرفی جاذبه‌های گردشگری شهرهای ایران(60) «بِزَنجان»
تا وقتی با هم هستیم، هیچ‌ قدرتی نمی‌تواند ما را زمین‌گیر کند
پنج ضلعی افکار ایرانیان از جنگ 12 روزه
بازتعریف روابط با قاهره
بازگشایی پارکینگ بزرگ اربعین در مرز مهران
حمله به مقر نظامی ارتش سوریه در لاذقیه
برنامه مسابقات ورزشی امروز 9 مرداد +پخش زنده
صدور کارت ملی برای نوزادان در آستانه تصویب نهایی +فیلم
واکنش «ترامپ» به اقدام کانادا در به رسمیت شناختن کشور فلسطین
راهپیمایی اعتراضی زائران پاکستانی در واکنش به ممنوعیت سفر زمینی اربعین
شرط ازسرگیری مذاکرات با آمریکا/ برای برنامه هسته‌ای ایران راه‌حل نظامی وجود ندارد
آیا همدلی روزهای جنگ را به شکاف در دوره صلح تبدیل می‌کنیم؟
سقوط جنگنده اف 35 نیروی دریایی آمریکا +فیلم
کانادا قصد دارد فلسطین را به رسمیت بشناسد
وضعیت آب و هوا امروز پنج‌شنبه 9 مرداد 1404 + وضعیت استان‌ها
فیلم‌های سینمایی امروز تلویزیون | پنج‌شنبه 9 مرداد
X
آگهی تبلیغاتی