نورنیوز ـ گروه سیاسی: در جریان سفر محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور ایران به تاجیکستان، بار دیگر بر این نکته تأکید شد که روابط تهران و دوشنبه در بالاترین سطح سیاسی قرار دارد. عارف در دیدار با مقامات عالی‌رتبه تاجیکستان از جمله امام‌علی رحمان، رئیس‌جمهور این کشور، بر عزم راسخ دو طرف برای گسترش همکاری‌های دوجانبه در حوزه‌های مختلف تأکید کرد. او تصریح کرد که هیچ مانعی برای توسعه بیشتر این روابط وجود ندارد. عارف همچنین گفت‌وگوهای رسمی را "در فضایی صمیمی و دوستانه با هدف مشترک" توصیف کرد که نشان از درک متقابل و همگرایی راهبردی میان دو کشور دارد.
در این سفر، اشتراکات فرهنگی، زبانی و تمدنی دو ملت به‌عنوان پایه‌ای پایدار برای توسعه مناسبات آینده برجسته شد. از سوی دیگر، مواضع مشترک ایران و تاجیکستان در نهادهای منطقه‌ای و بین‌المللی، بویژه درباره تحولات آسیای مرکزی، می‌تواند زمینه‌ساز اتخاذ ابتکارات مشترک در مقابله با تهدیدات منطقه‌ای باشد.
اسناد همکاری؛ بستری برای آینده
امضای چهار سند همکاری و تفاهم‌نامه میان مقامات عالی‌رتبه ایران و تاجیکستان از دستاوردهای مهم این سفر بود. این اسناد که در حضور معاون اول رئیس‌جمهور ایران و نخست‌وزیر تاجیکستان به امضا رسید، به همکاری در زمینه‌های علمی، صنعتی، فرهنگی و فناوری اختصاص دارد.
بیانیه مشترک دو طرف نیز حاکی از اهتمام برای استمرار گفت‌وگو و همکاری در موضوعات کلان منطقه‌ای و دوجانبه است. تشکیل کمیته عالی مشترک برای توسعه زبان، ادبیات و تمدن پارسی یکی دیگر از پیشنهادات مهم عارف بود که می‌تواند بستری عملی برای تعمیق روابط فرهنگی میان دو ملت هم‌زبان فراهم آورد.
اقتصاد بخش خصوصی؛ محور همکاری نوین
سفر عارف به تاجیکستان نه‌تنها سیاسی و فرهنگی، بلکه دارای ابعاد اقتصادی قابل‌توجهی نیز بود. او در بازدید از کارخانه تالکو کابل که بخشی از تجهیزات و فناوری آن توسط شرکت‌های ایرانی تأمین شده، بر حمایت دو دولت از همکاری بخش خصوصی تأکید کرد.
عارف تصریح کرد که تسهیل‌گری دولت‌ها در حوزه تجارت و صنعت می‌تواند به‌طور مؤثری موجب گسترش مناسبات اقتصادی و سرمایه‌گذاری متقابل شود. این جهت‌گیری در راستای سیاست‌های کلان ایران در تقویت پیوندهای اقتصادی با کشورهای آسیای مرکزی است و نشان از رویکرد چندلایه سیاست خارجی جمهوری اسلامی دارد.
تمدن مشترک؛ بستر قدرت نرم
در بعد فرهنگی، تاکید عارف بر معرفی مشترک فرهنگ ایرانی-تاجیکی در سطح بین‌المللی بسیار حائز اهمیت بود. پیشنهاد تشکیل کمیته مشترک علمی و فرهنگی با حضور اندیشمندان دو کشور می‌تواند ابزار مؤثری برای دیپلماسی عمومی و قدرت نرم ایران باشد.
پیوندهای تاریخی و زبانی ایران و تاجیکستان نه‌تنها میراثی مشترک، بلکه سرمایه‌ای راهبردی برای مقابله با نفوذ فرهنگی غرب و بازسازی نظم فرهنگی منطقه‌ای به‌شمار می‌رود. حمایت از این رویکرد، در کنار همکاری‌های علمی و آموزشی، می‌تواند تاجیکستان را به یکی از حلقه‌های کلیدی شبکه فرهنگی ایران در آسیای مرکزی تبدیل کند.