×
سیاسی
شناسه خبر : 225944
تاریخ انتشار : چهارشنبه 1404/03/07 ساعت 09:30

محمدرضا یوسفی

از آسمانی‌کردن قدرت تا پاسخ‌گویی اجتماعی

‌حکومت یک نهاد انسانی بوده که با هر انگیزه‌ای که شکل گرفته باشد، وظایف نظم، امنیت و تضمین حقوق مردم را برعهده داشته‌اند. اکثر دولت‌ها بر‌اساس مناسبات رانتی، نظم و امنیت در جامعه ایجاد می‌کنند.

نورنیوز-گروه سیاسی: حکومت یک نهاد انسانی بوده که با هر انگیزه‌ای که شکل گرفته باشد، وظایف نظم، امنیت و تضمین حقوق مردم را برعهده داشته‌اند. اکثر دولت‌ها بر‌اساس مناسبات رانتی، نظم و امنیت در جامعه ایجاد می‌کنند.

‌حکومت یک نهاد انسانی بوده که با هر انگیزه‌ای که شکل گرفته باشد، وظایف نظم، امنیت و تضمین حقوق مردم را برعهده داشته‌اند. اکثر دولت‌ها بر‌اساس مناسبات رانتی، نظم و امنیت در جامعه ایجاد می‌کنند.

یکی از مسائل جوامع بشری تلقی الهی‌بودن حکومت‌ها بوده است. در ایران باستان با اعتقاد به فره ایزدی، حکومت‌ها جنبه آسمانی و فرابشری پیدا کرده، رنگی از تقدس به خود می‌گرفتند. این در حالی است که حکومت امری زمینی است.

حاکمیت کلیسا در اروپای قرون وسطا نیز با تقدس‌بخشی به حکومت، به تضییع حقوق مردم پرداخته، هرگونه مخالفت به‌عنوان مخالفت با دین و خدا تلقی می‌شد. این طرز تلقی، خسارات گسترده‌ای بر جوامع بشری تحمیل کرد.

تقدس‌بخشی به حاکمان پیامدهای بسیار مخربی برای جامعه دارد. آنان را از پاسخ‌گویی به جامعه مبرا می‌کند و رابطه‌ حکومت و مردم را به سلسله‌مراتبی یک‌سویه تقلیل داده و به فرماندهی از بالا و اطاعت کورکورانه از پایین تبدیل می‌کند. مردم باید خدا را شاکر شوند که در سایه چنین حکومتی زندگی می‌کنند و اگر دچار فقر و مشکلات هستند، آن را نه به دلیل رویکرد نادرست دولتمردان، بلکه تقدیری الهی باید دانست. این در حالی است که حکومت‌ها، از یک خاستگاه اجتماعی سر بر‌آورده و در یک موقعیت خاص تاریخی ناشی از ساختار ملی و بین‌المللی قرار گرفته‌اند.

از‌این‌رو نیازمند درک موقعیت داخلی و بین‌المللی خود، فهم سازوکارهای مؤثر، بهره‌گیری از ظرفیت جامعه و در نهایت نظام تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری مناسب هستند که همگی کاملا امری زمینی و بشری با درجه خطاپذیری گسترده است. براساس‌این هیچ فرد یا نهادی، از خطا مصون نیست. علاوه‌بر‌این ساختار دولت، به‌ دلیل غلبه منافع گروهی و محدودیت‌های شناختی، همواره در معرض اشتباه و فساد است. 

دولت‌های با دسترسی محدود به تعبیر نورث، بیش از دیگران در دام این آسیب‌ها گرفتار می‌شوند.

از‌این‌رو تقدس‌بخشی به نهاد دولت، موجب وقوع این آسیب‌ها شده و از سوی دیگر، نقدپذیری و پاسخ‌گویی دولت را کاهش داده؛ فرهنگ ترس و چاپلوسی را رواج داده، موارد نقض حقوق مسلم انسانی توجیه‌پذیر شده و اینها همه زمینه فروپاشی اجتماعی را ایجاد می‌کند.

در سالگرد درگذشت تأسف‌بار آقای رئیسی، موجی از تقدس‌بخشی و سخنان اغراق‌آمیز بیان شد؛‌ مانند سخنانی که محسن رضایی در مشهد درباره هم‌زمانی توفان مشهد با سقوط چرخ‌بال بیان کرد. این سخنان در حالی بیان شده است که در سیره رسول خدا آمده است که به هنگام درگذشت فرزند پیامبر، کسوف شد و مردم آن را به مرگ فرزند رسول خدا مرتبط دانستند، اما پیامبر با قاطعیت در برابر آن ایستاد و بیان کرد که نظام طبیعی بر‌اساس روال خود عمل می‌کند و هیچ ربطی به درگذشت فرزند من نداشته است.

برخی نیز به جعل آمار دست زدند که تورم بعد از بیش از نیم‌‌قرن در دوره ایشان مهار شد و این در حالی است که آمار رسمی نشان می‌دهد تورم در دوره ایشان بیش از گذشته بوده است. برخی مبالغه را چنان گفته‌اند که رئیس‌جمهور مرحوم چنان بر مسائل برق تسلط یافته بود که در این امر مجتهد شده بود.

هدف از بیان این مطالب هر‌چه باشد، در شرایط کنونی کشور، بازخورد خوبی ندارد و شاید یکی از اهداف این باشد که مانع از نقد دوران دولت سیزدهم شوند.


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
سخنگوی وزارت خارجه روسیه: صلح آذربایجان و ارمنستان باید بدون مداخلات خارجی باشد
امانوئل ماکرون تهدید به مرگ شد
حمله مجدد رژیم صهیونیستی و شهادت 6 نیروی ارتش لبنان در جنوب این کشور
توپ طلای لیگ امارات به آزمون رسید
مصائب خبرنگاری در جنگ 12 روزه
از محل سهمیه مرزنشینان؛ واردات موز از حقوق گمرکی معاف شد
پرسپولیس؛ گران‌ترین تیم لیگ ایران
باقری کنی: ایران در جنگ 12 روزه به بازدارندگی فعال دست یافت
اطلاعیه معاونت امور رسانه‌ای وزارت فرهنگ درباره اینترنت هدیه خبرنگاران
ایران نایب قهرمان رقابت‌های کشتی فرنگی بین‌المللی رومانی شد
ایران مصوبه اخیر کابینه رژیم صهیونیستی مبنی بر اشغال کامل نوار غزه را محکوم کرد
میدری: باج‌نیوزها را از صحنه رسانه حذف کنیم
عکس های منتخب ایران، شنبه 18 مرداد 1404
از بین بردن حماس غیرممکن است
ورود استقلال به تجارت با خرید کشتی
«برد کوپر» جانشین ژنرال مایکل کوریلا در سنتکام شد
مهلت 15 روزه دادستان تهران برای ساماندهی کالاهای خطرناک و سلامت محور
عضو شورای عالی سازمان نظام پرستاری: بحران کمبود پرستار داریم
سخنگوی پلیس: 16 مهره‌ اصلی از تبهکاران جهانی به دام افتادند
امضای تفاهم‌نامه بین شرکت توسعه فناوری پلاسما و انجمن حمایت از بیماران دیابتی
قتل فجیع داماد خانواده و شهادت یک مأمور پلیس در آستانه‌اشرفیه + جزییات
پارکینگ رایگان و 22 موکب در انتظار زائران اربعین در شهر فرودگاهی
هشدار نارنجی وزش باد شدید و گرد و خاک در سه استان
معامله«کریدور زنگزور» ، آمریکا را به قلب حومه روسیه می‌آورد
فروش بلیت‌های سوپرجام استقلال و تراکتور از امروز
قیمت طلا و سکه امروز شنبه 18 مرداد 1404 + جدول قیمت‌ها
پاشینیان: توافق جدید با آذربایجان راه ارتباط ریلی با ایران را هموار می‌کند
ولایتی: ایران با روسیه یا بدون او مانع کریدور آمریکایی در قفقاز می‌شود
پزشکیان چه نوع خبرنگاری را می‌پسندد؟
معتمدیان: نیمی از اتباع خارجی در استان تهران زندگی می‌کنند
تأمین اضطراری آب تهران از طالقان؛ راهکاری موقتی در برابر کمبود بی‌سابقه آب
حریق 2 موکب در مرز مهران یک کشته و 3 زخمی برجای گذاشت + فیلم
حوادث رانندگی جان 4866 نفر را درسه ماه اول سال گرفت
پیام تسلیت وزیر امور خارجه به مناسبت درگذشت استاد فرشچیان
بذرافشان: زوج‌های جوان به دلیل گرانی طلا، نقره می‌خرند
مکزیک: حضور ارتش آمریکا در خاک ما پذیرفتنی نیست
قیمت بلیت پروازهای اربعین اعلام شد؛ رفت و برگشت 13 تا 15 میلیون تومان
انقلابی در درمان نزدیک‌بینی بزرگسالان؛ پایان استفاده از عینک تنها با یک قطره!
آغاز ثبت نام دور جدید عمره از اول شهریور؛ 80 درصد ظرفیت کاروان‌ها پر شد
دستگیری شیاد اینترنتی با سناریوی سوالات کنکور +فیلم
فساد در سایه فوتبال در باشگاه «مس رفسنجان»
وزیر فرهنگ بر تقویت هنر، رسانه و کتاب در کانون‌های مساجد تأکید کرد
تونل توحید امشب در هر دو مسیر مسدود است
سرلشکر موسوی: بسیج همواره میدان‌دار نیاز‌های کشور در عرصه‌های مختلف بوده است
قیمت خودرو امروز شنبه 18 مرداد 1404
استاد فرشچیان؛ سفر از بوم خاک به بزم ملکوت +جزئیات و محل خاکسپاری
6900 میلیارد تومان سود به حساب سهامداران واریز شد
نرخ نان در تهران 52 درصد و در شهرستان 42 درصد زیاد شد
دیپلماسی سازنده و عبور از تهدیدات تصاعدیابنده
زلنسکی: هیچ بخشی از خاک اوکراین را به روسیه نمی‌دهیم
X
آگهی تبلیغاتی