×
اقتصادی
شناسه خبر : 224938
تاریخ انتشار : چهارشنبه 1404/02/31 ساعت 09:25

موسی غنی‌نژاد

درباره چسبندگی قیمت‌ها

در اقتصادهای مبتنی بر بازار آزاد رقابتی، پدیده چسبندگی قیمت‌ها کمتر اتفاق می‌افتد. منظور از چسبندگی‌ قیمت این است که تغییراتی در شرایط عرضه یا تقاضای بازار ایجاد شود؛ اما متناسب با آن قیمت تغییر نکند.

نورنیوز-گروه اقتصادی: مثلا وقتی رکود اقتصادی روی می‌دهد و تقاضا برای نیروی کار کاهش می‌یابد، انتظار می‌رود دستمزدها کاهش یابد؛ اما چنین اتفاقی روی نمی‌دهد و علت آن ‌هم‌ اغلب فشار اجتماعی ناشی از تشکل‌های کارگری یا قدرت سیاسی حاکم است که مانع کارفرمایان از کاهش دستمزدها می‌شوند.

چسبندگی قیمت‌ها اغلب در بازار کار اتفاق می‌افتد؛ اما الزاما منحصر به آن نیست و ممکن است در بازار کالاها هم به نوعی رخ دهد. در اقتصاد ایران در قیمت کالاهایی که به نوعی با واردات مرتبطند نیز نوعی چسبندگی مشاهده می‌شود؛ یعنی با بالا رفتن نرخ ارز در بازار، قیمت آنها طبیعتا افزایش می‌یابد؛ اما با پایین آمدن نرخ ارز قیمت این کالاها متناسب با آن کاهش نمی‌یابد. این پدیده در شرایط خاص ممکن است علت‌های متفاوتی داشته باشد؛ اما به‌طور عمده و اساسا برمی‌گردد به نااطمینانی و تلاطم حاکم بر بازار ارز. واردکنندگان هنگام افزایش نرخ ارز ناگزیر به افزایش قیمت کالاهای وارداتی خود هستند، اما زمانی که این نرخ کاهش می‌یابد آنها مطمئن نیستند که آیا این کاهش موقتی است یا تداوم خواهد یافت؟

از این‌ رو، در کاستن از قیمت‌ها درنگ می‌کنند تا مطمئن شوند شرایط تثبیت می‌شود یا نه. واقعیت این است که در شرایط تداوم روند تورمی در اقتصاد کلان که ایران دهه‌هاست گرفتار آن است، انتظارات نسبت به تغییرات نرخ ارز طبیعتا افزایشی خواهد بود. اما عامل مهم دیگر موثر بر تغییرات نرخ ارز در اقتصاد ما تحولات سیاسی در روابط بین‌المللی است: با خبرهای بد در این خصوص نرخ ارز به‌سرعت بالا می‌رود و با خبرهای خوب به‌سرعت رو به کاهش می‌گذارد. تا زمانی که مذاکرات هسته‌ای کنونی به نتیجه قطعی نرسیده، این تلاطم در بازار ارز ادامه خواهد یافت. تاجران و تولیدکنندگانی که قیمت کالایشان مستقیم‌ یا غیرمستقیم متاثر از نرخ ارز است تصمیمات خود را به چشم‌انداز درازمدت ناظر بر ثبات نسبی شرایط موکول خواهند کرد. البته باید اذعان کرد که در این میان، دستوری بودن اقتصاد ایران که‌ در آن دولت به صورت فعال‌مایشاء عمل می‌کند مزید بر علت است. 

تجار و‌ تولیدکنندگان می‌دانند که اگر یک‌بار قیمت را به علت کاهش نرخ ارز پایین آوردند، به این راحتی نمی‌توانند آن را به هنگام افزایش نرخ ارز بالا ببرند؛ چون دولت اجازه این کار را نمی‌دهد. از این‌رو ترجیح می‌دهند در کوتاه‌مدت صبر و انتظار در پیش گیرند. معضل بزرگ اقتصاد ایران که چسبندگی قیمت‌ها در حال حاضر مصداق کوچکی از آن است، به دو مساله اساسی و مزمن برمی‌گردد: یکی شرایط ناپایدار و پرتنش در روابط بین‌المللی سیاسی و اقتصادی کشور ما و دیگری روابط دستوری حاکم بر تمام خلل و فرج اقتصاد ملی. تا زمانی که چاره‌ای اساسی برای این دو مساله اندیشیده نشود، نباید انتظار معجزه‌ای از عملکرد اقتصاد ایران داشت.


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
آخرین جزییات از افزایش تعرفه پرستاران
نظامیان آمریکایی دانش و مهارت لازم برای مقابله با پهپاد را ندارند
حادثه‌ای خطرناک برای آفرود + فیلم
اختلاف اتحادیه اروپا و آمریکا در اجرای توافق تجاری
خطر وقوع جنگ تصادفی بر سر تایوان جدی شد
پاسخ منفی مادرید به تل‌آویو؛ قرارداد تسلیحاتی 700 میلیون یورویی لغو شد
رئیس سازمان تعزیرات : افزایش 22 درصدی قیمت خودرو غیرقانونی است + فیلم
واکنش ایمانی به میزان افزایش قیمت خودرو + فیلم
جزییات درگیری مسلحانه در معدن طلای سقز + آمار مصدومین
تهدید اسرائیل برای جهان اسلام به یک واقعیت ملموس تبدیل شده است
افزایش بهای نفت پس از حملات اوکراین به پالایشگاه‌های روسیه
محمد نخودی، مدال برنز جهان را برای ایران کسب کرد
تیم ملی کشتی آزاد ایران قهرمان جهان شد
گروسی: زمان اجرای توافق قاهره با ایران فرا رسیده
وزیر خارجه آمریکا: روادید چه کسانی لغو می‌شود؟
واشنگتن خواستار برچیده شدن کامل برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران شد
نورنما | نبرد دو مار پیتون روی سقف کتابخانه‌ای در استرالیا
ترامپ: روسیه متجاوز و مقصر اصلی جنگ با اوکراین است
امامی با شکست مقابل حریف اسلواکی درجایگاه پنجم ایستاد
نتایج روز چهارم والیبال قهرمانی مردان جهان 2025
شبکه اینترنشنال هک شد + فیلم
41 میلیون مترمکعب صرفه‌جویی گاز با پویش مردم
روند صلح یمن در خطر است
325 مقام پیشین اروپایی خواستار تحریم اسرائیل شدند
روسای جمهور ایران و لبنان دیدار کردند + فیلم
توضیحات مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی درباره پرداخت معوقات بازنشستگان+ فیلم
چالش بی‌پایان مهاجرت غیر قانونی در اروپا + فیلم
کاپیتان سپاهان 10 زندانی را آزاد کرد
جوزف عون شرایط صلح در فلسطین را اعلام کرد
مثلث وحشت؛ فاجعه انسانی با تبعات راهبردی غیرقابل بازگشت
ارتفاعات تهران بارانی می شود
سودانی، خواستار برنامه‌ریزی جامع جهت پایان فوری درگیری‌ها در غزه شد
پزشکیان با بن سلمان در دوحه دیدار کرد
مدیرعامل تأمین اجتماعی: پرداخت به‌موقع مستمری‌ها خط قرمز ماست
آذرپیرا با غلبه بر ستاره بحرینی فینالیست شد
رحمان عموزاد به فینال رسید + فیلم
حضور گروه صنعتی،پژوهشی زر در بیست‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی شیرینی و شکلات ایران
بقائی: نشست دوحه فرصتی برای تقویت امنیت و ثبات منطقه‌ای است
رژیم صهیونیستی ناخواسته اراده جمعی امت اسلامی را بیدار کرده است+فیلم
لاپید: حمله اسرائیل به قطر بی‌هدف و ناکارآمد بود
دبیرکل سازمان همکاری اسلامی تجاوز علیه قطر را به شدت محکوم کرد
سران ایران و عراق بر اتحاد کشورهای اسلامی علیه جنایات اسرائیل تاکید کردند
صادرکنندگان آسیب‌دیده بندر شهید رجایی اطلاعات خود را ثبت کنند+مهلت ثبت اطلاعات
محبوبیت ترامپ در بین رای‌دهندگان لاتینی تبار سقوط کرد
دو افسر ارتش آمریکا ناظر رزمایش مشترک روسیه و بلاورس شدند
واکنش امیر قطر درخصوص حمله اسرائیل به منطقه مسکونی در قطر + فیلم
رحمان عموزاد با شکست نماینده هندی راهی نیمه نهایی شد + فیلم
مذاکرات ایران با روسیه و ترکمنستان برای تامین گاز ادامه دارد
سیروس پرهام هنرمند نام آشنا درگذشت
تحولی بزرگ در روابط اقتصادی ایران و پاکستان در راه است
X
آگهی تبلیغاتی