نورنیوز _ گروه بین الملل:
ارقام تخیلی
به گزارش دویچه وله، نمایش دو جانبه میان آمریکا و کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس در جریان این سفر با نگاهی دقیق تر نشان می دهد که هر دو طرف تمایل و یا توانی برای انجام این تعهدات ندارند.
ترامپ از عربستان ، قطر و امارات وعده سرمایهگذاریهایی به ارزش چند صد میلیارد دلار دریافت کرد. اما این ارقام تا حد زیادی تخیلی به نظر میرسند، چرا که شامل تعهدات قدیمی نیز میشوند که تاکنون اجرایی نشدهاند. علاوه بر این، بسیاری از آنها در بازه زمانی چندساله گسترده شدهاند.
اینکه آیا از این مبالغ میلیاردی، مطابق ادعای ترامپ، مبالغ تریلیونی برای شرکتهای آمریکایی حاصل خواهد شد یا نه؟، هنوز مشخص نیست.کاهش قیمت نفت تمایل واقعی کشورهای عربی خلیج فارس برای سرمایهگذاری را تضعیف کرده است.
عربستانی ها همه تخممرغهایشان را در یک سبد نمیگذارند
مهمترین واردکننده نفت خلیج فارس، چین است. اگر ترامپ انتظار داشته که با این سفر دوستانه،ریاض، دوحه و ابوظبی را از چین دور کند، به احتمال زیاد دچار اشتباه شده است.
به گفتهعزیز الغشیان، متخصص علوم سیاسی از مؤسسه کشورهای عربی خلیج فارس در واشنگتن، "سعودیها همه تخممرغهایشان را در یک سبد نمیگذارند" و بر "چندقطبیگرایی نامتقارن" تکیه دارند.
روابط سیاسی و اقتصادی این کشورها با چین، روسیه و اتحادیه اروپا همچنان اهمیت دارد.
خودداری عربستان از تعهد صریح
این موضوع در وعدههای اعلام شده برای خرید تسلیحات از شرکتهای آمریکایی نمود یافت. ترامپ در ریاض برای جملهای که گفته بود در دفاع از عربستان از اقدام نظامی تردید نخواهد کرد، با استقبال زیادی روبهرو شد. اما بر روی کاغذ، ماجرا سردتر است و همه انتظارات سعودیها برآورده نشدهاند.
نه دولت آمریکا وعدهای مشخص برای حمایت از برنامه هستهای عربستان ارائه داده و نه ضمانتنامههای امنیتی الزامآوری امضا شده است.
هر دو مورد پیشتر توسط ترامپ و نیز جو بایدن، رئیسجمهور پیشین، در صورت پیوستن عربستان به توافقات ابراهیم، یعنی برقراری روابط رسمی با اسرائیل، مطرح شده بودند.
ترامپ این خواسته را در طول سفر چند بار تکرار کرد، اما در ریاض با پاسخی دوستانه اما صریح مواجه شد. در مقابل، کشورهای عربی خلیج فارس نیز از ترامپ خواستند، هرچند محتاطانه اما آشکار، که بر اسرائیل برای پایان جنگ در نوار غزه فشار وارد کند.
با این حال ترامپ در این زمینه به طرز غیرمعمولی، محتاط بود. همچنین پیشرفتی در جهت حل مناقشهای که منطقه را به شدت تحت تأثیر قرار داده است نیز در جریان این سفر حاصل نشد.
نادیده گرفته شدن موضوع حقوق بشر
دخالت مضر امارات در جنگهای سودان و یمن در جریان سفر ترامپ مطرح نشد، همانطور که وضعیت نامطلوب حقوق بشر در تمامی کشورهای خلیج نیز نادیده گرفته شد. احتمال میرود به همین دلیل ترامپ در ریاض، دوحه و ابوظبی میهمان بسیار محبوبی بود.
ترامپ در یکی از سخنرانیهایش در منطقه خلیج فارس بر "عدم مداخله" بهعنوان نسخه موفقیت تأکید کرد، با کنایهای آشکار به اسلاف خود، جو بایدن، باراک اوباما و جورج دبلیو بوش.
به گفته ترامپ، دگرگونی موفق اقتصادی کشورهای عربی خلیج فارس، نه با مداخله غربیها و نه با توصیههایی حاصل شده که به عربها میگفتند چگونه باید زندگی کنند یا کشورشان را اداره کنند.