نورنیوز _ گروه سیاسی: گروسی همزمان با سفر خود به تهران هشدار داد که ایران از دستیابی به بمب اتم دور نیست . وی در گفت وگو با روزنامه لوموند فرانسه تاکید کرد : هر گونه توافق در خصوص ایران بدون مشارکت آژانس صرفا جوهری بر روی کاغذ بیش نیست. اهمیت دومین سفر گروسی به ایران پس از تصدی پست ریاست جمهوری در تهران از سوی مسعود پزشکیان تحت تاثیر مذاکرات میان واشنگتن و تهران انجام گرفت و قبل از آن آمریکا تهدید کرد که در صورت عدم دستیابی به توافقی در خصوص این پرونده علیه تاسیسات هسته ای ایران حمله نظامی انجام خواهد داد و همین امر باعث شد تا این سفر بیش از پیش مورد توجه و اهتمام قرار گیرد. در سایه تناقض موجود در مواضع دو طرف مذاکرات در آستانه نشست رم ، طرف آمریکایی خواستار " توقف برنامه غنی سازی اورانیوم" شد در حالی که ایران این موضوع را " غیرقابل مذاکره " می داند و بر همین اساس نقش این آژانس بین المللی مسئول نظارت بر توافق هسته ای امضا شده اهمیت دوچندان یافته است به ویژه با توجه به اینکه ایران در واکنش به خروج یک جانبه دولت قبلی ترامپ
میزان غنی سازی اورانیوم را تا 65 درصد افزایش داده است.
هر چند سفر گروسی به تهران در ماه مارس گذشته برنامه ریزی شده بود تا بر اساس تصمیم شورای حکام آژانس بین المللی انرژی هسته ای گزارش فراگیری از پرونده هسته ای تهران فراهم شود، ناظران سیاسی در ایران معتقدند که طرف اروپایی تصمیم گرفت تا سفر گروسی را به ماه جاری میلادی پس از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید به تعویق اندازد.
رویارویی یک جانبه
جلال چراغی مدیر مرکز تحقیقات ایرانی عربی آفاق معتقد است : سفر گروسی در راستای تحرکات تروئیکای اروپا یعنی فرانسه و انگلیس و آلمان جهت مقابله با سیاست ترامپ انجام گرفت زیرا این سیاست بر به حاشیه راندن طرف اروپایی در پرونده هسته ای تهران مبتنی است. چراغی در گفت وگو با الجزیره نت خاطرنشان کرد : گروسی ابراز داشت که «توافق میان تهران و واشنگتن بدون حضور آژانس بین المللی انرژی هسته ای همچون جوهر بر روی کاغذ بی ارزش است». وی با اتخاذ چنین موضعی می خواست نگاه ها را متوجه نقش محوری آژانس در حل و فصل بحران های هسته ای نماید. چراغی این پژوهشگر ایرانی با اشاره به سفرهای مقامات ایران و آمریکا به روسیه در آستانه مذاکرات مسقط و پس از آن انجام مشورت های فشرده میان تهران و پکن خاطرنشان کرد: یکه تازی دولت جمهوری خواه آمریکا در مذاکره با ایران در خصوص پرونده هسته ای این کشور نگرانی اروپایی ها را برانگیخته است.
وی توضیح داد : اروپایی ها قبال برای فعال کردن مکانیزم ماشه در توافق هسته ای توسط آژانس هسته ای اقداماتی اتخاذ کردند زیرا واشنگتن طرف آن نبوده است و قدرت های شرقی نیز در اندیشه فعال کردن چنین مکانیزمی نیستند. وی ادامه داد : با توجه به نزدیک بودن زمان برگزاری نشست دوره ای شورای حکام آژانس ، سفر گروسی در بردارنده پیامی برای تهران و واشنگتن است مبنی بر اینکه محروم کردن طرف اروپایی از منافع حاصل از توافق احتمالی قابل قبول نیست و باید نقش فنی آژانس هسته ای در مذاکرات هسته ای بار دیگر مورد توجه قرار گیرد. به گفته چراغی ، ایران برای دور کردن شر از سوی تمامی طرف های ذیربط، سیاست میانه ای در پیش گرفته است و در همین رابطه با واشنگتن از یک سو در حال مذاکره است و از سوی دیگر با آژانس هسته ای تعامل مثبتی دارد و در عین حال با چین و روسیه در خصوص پرونده هسته ای خود هماهنگ عمل کرده و مشورت های فشرده ای انجام داده است زیرا به واشنگتن اعتماد ندارد و مایل است تا قدرت های غربی و شرقی توافق احتمالی را به امضا برسانند تا استمرار آن را تضمین نمایند.
چراغی پیش بینی کرد که شکاف موجود میان کشوهاری اروپایی و آمریکا در خصوص پرونده هسته ای در آینده بیشتر شود. وی افزود : کشورش مایل است تا همپیمانان شرقی خود را از هر گونه توافق احتمالی منتفع نماید تا بدین ترتیب از ایستادگی چین و روسیه در کنار خود در مقابله با تحریم های آمریکا قدردانی کرده باشد.
دستاوردهای سفر
"نوذر شفیعی" استاد دانشگاه و عضو سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه پارلمان ایران نیز به نوبه خود با توجه به سیاست ترامپ مبنی بر به حاشیه راندن نهادهای بین المللی و در اختیار گرفتن کلید حل بحران های جهانی، سفر گروسی را نشات گرفته از ترس و نگرانی آژانس هسته ای نسبت به کم رنگ شدن نقش نظارتی اش می داند. این استاد دانشگاه با اشاره به دستیابی تهران و آژانس هسته ای در قبل از تقریبا دو سال پیش به توافق همکاری جهت برطرف کردن ابهام های موجود در خصوص دو مرکز هسته ای گفت : آژانس مدعی است که مقداری اورانیوم غنی شده در سطح باال یافته است . وی در گفت وگو با الجزیره نت افزود : دستاوردهای سفر اخیر گروسی و نتیجه گفت وگوهایش با مقامات ایران و گزارشی که قرار است برای شورای حکام آژانس تهیه نماید، همگی آنها بر دوره های بعدی مذاکرات هسته ای تاثیر مثبت یا منفی خواهند گذاشت.
شفیعی توضیح داد : آژانس هسته ای می تواند با تاکید بر پایبندی جمهوری اسالمی به توافقنامه های قبلی در خصوص دسترسی بازرسان آژانس به مراکز هسته ای و یا متهم کردن تهران به وفادار نماندن به تعهداتش بر فرآیندهای دیپلماسی در خصوص پرونده هسته ای تهران تاثیر بگذارد. شفیعی معتقد است: استقبال تهران از سفر گروسی در راستای اصالح اعتماد از دست رفته آژانس هسته ای به ایران انجام گرفت . تهران آژانس را به حضور در مذاکرات مستمر با طرف آمریکایی تشویق کرد تا امکان مطرح شدن هر گونه بهانه احتمالی از سوی قدرت های غربی در اروپا و آمریکا در خصوص برنامه هسته ای خویش را از بین ببرد. شفیعی گفت : گروسی به همراه طرف اروپایی از طرح ابتکاری ایران در خصوص برداشتن گام های عملی به منظور از میان برداشتن ابهام های موجود در خصوص پرونده هسته ای خویش و جلب اعتماد محافل سازمان ملل و نهادهای بین الملل در خصوص مسالمت آمیز بودن برنامه هسته ای خویش توسط آژانس هسته ای و نه آمریکا استقبال به عمل آوردند.
