×
بین الملل
شناسه خبر : 212996
تاریخ انتشار : یکشنبه 1403/11/28 ساعت 12:14

رضا نصری*

اخراج اجباری مردم غزه در تضاد با توافقنامه‌های ابراهیم

ماده 2 توافقنامه‌های ابراهیم کشورهای امضاکننده را به رعایت منشور سازمان ملل متحد ملزم می‌کند؛ منشوری که بر حفظ تمامیت ارضی، منع استفاده از زور و تضمین حق تعیین سرنوشت تأکید دارد. اخراج اجباری مردم غزه، که تحت اشغال قرار دارند، به‌طور مستقیم با این اصول در تضاد است.

نورنیوز-گروه بین الملل: کشورهای عربی از نظر حقوقی دلایل محکم و قابل‌اتکایی برای لغو توافقنامه‌های ابراهیم در واکنش به اخراج اجباری مردم غزه دارند، زیرا این اقدام نقض آشکار حقوق بین‌الملل است و اصول اساسی را که این توافقنامه‌ها به ظاهر بر پایه آن‌ها شکل گرفته‌اند، تضعیف می‌کند:

ماده ۲ توافقنامه‌های ابراهیم کشورهای امضاکننده را به رعایت منشور سازمان ملل متحد ملزم می‌کند؛ منشوری که بر حفظ تمامیت ارضی، منع استفاده از زور و تضمین حق تعیین سرنوشت تأکید دارد. اخراج اجباری مردم غزه، که تحت اشغال قرار دارند، به‌طور مستقیم با این اصول در تضاد است.

حقوق بین‌الملل بشردوستانه به صراحت انتقال اجباری افراد تحت حمایت را برای قدرت اشغالگر ممنوع کرده است (کنوانسیون چهارم ژنو، ماده ۴۹) و این اقدام را در زمره جنایات جنگی قرار می‌دهد. هرگونه سیاستی که به اخراج دسته‌جمعی مردم غزه منجر شود، تعهدات اعلامی توافقنامه‌های ابراهیم به رعایت حقوق بین‌الملل را بی‌اعتبار می‌سازد و به کشورهای عربی امضاکننده، از نظر حقوقی، این اختیار را می‌دهد که توافقنامه‌ها را تعلیق یا لغو کنند.

این توافقنامه‌ها ادعا می‌کنند که هدفشان دستیابی به راه‌حلی «عادلانه، جامع و پایدار» برای مناقشه فلسطین و اسرائیل است. اما اخراج اجباری مردم غزه به جای ایجاد صلح، آپارتاید را تحکیم، حق تعیین سرنوشت فلسطینیان را سلب و زمینه‌ساز تداوم درگیری می‌شود—اقدامی که به‌طور کامل با هدف اعلام‌شده توافقنامه‌ها در تناقض است.

بر اساس ماده ۶۰ کنوانسیون وین درباره حقوق معاهدات، «نقض اساسی» مفاد حیاتی یک معاهده، به طرف‌های متضرر این حق را می‌دهد که آن را تعلیق یا لغو کنند. اقدامات اسرائیل که به اخراج گسترده مردم غزه منجر می‌شود، نقضی اساسی در تعهدات این توافقنامه‌ها محسوب می‌شود و مشروعیت روابط عادی‌سازی‌شده را از بین می‌برد.

ماده ۴ توافقنامه‌ها بر لزوم همکاری برای حفظ امنیت منطقه‌ای تأکید دارد. با این حال، اجرای سیاست اخراج اجباری، موجی از رادیکالیسم، بحران‌های پناهجویی و بی‌ثباتی طولانی‌مدت در منطقه ایجاد خواهد کرد. تجربه تاریخی ثابت کرده است که پاکسازی قومی همواره خشم، نفرت و خشونت را دامن زده و به بی‌ثباتی منجر می‌شود. چنین اقدامی در تناقض آشکار با هدف اعلام‌شده توافقنامه‌ها برای ایجاد همزیستی مسالمت‌آمیز است و کشورهای عربی را از نظر حقوقی و اخلاقی موظف می‌کند تا در موضع خود تجدیدنظر کنند.

اگر اسرائیل اخراج اجباری مردم غزه را ادامه دهد، کشورهای عربی می‌توانند به چند اصل حقوقی بین‌المللی برای لغو یا تعلیق توافقنامه‌ها استناد کنند:

۱) ماده ۶۰ کنوانسیون وین در مورد حقوق معاهدات:

بر اساس این ماده، اگر یکی از طرف‌ها مرتکب نقض اساسی مفاد معاهده شود که هدف و موضوع آن را به‌طور بنیادین تضعیف کند، طرف‌های دیگر مجاز خواهند بود آن را تعلیق یا لغو کنند. اخراج اجباری مردم غزه که به‌عنوان یک جنایت جنگی شناخته می‌شود، مستقیماً با تعهدات توافقنامه‌های ابراهیم در خصوص حل مسالمت‌آمیز اختلافات و تقویت ثبات منطقه‌ای در تضاد است.

۲) ماده ۱۰۳ منشور سازمان ملل متحد:

این ماده تصریح می‌کند که تعهدات ناشی از منشور سازمان ملل متحد در صورت تعارض با دیگر توافقنامه‌های بین‌المللی، اولویت دارند. اخراج اجباری مردم غزه نقض هنجارهای آمره (jus cogens) است—اصول جهانی و غیرقابل تخطی، مانند ممنوعیت جنایات جنگی و پاکسازی قومی. ازاین‌رو، کشورهای عربی از نظر حقوقی مکلف خواهند بود تعهدات منشور را بر توافقنامه‌های ابراهیم مقدم بدانند.

۳) ماده ۶۲ کنوانسیون وین:

این ماده، که بر اصل rebus sic stantibus (تغییر بنیادین شرایط) استوار است، اجازه می‌دهد در صورت تغییرات اساسی و غیرقابل پیش‌بینی که به‌طور ریشه‌ای شرایط اولیه امضای معاهده را دگرگون کرده و تعهدات آن را غیرقابل اجرا کند، کشورها از معاهده خارج شوند یا آن را تعلیق کنند. اجرای اخراج گسترده مردم غزه، یک بحران انسانی بی‌سابقه به دنبال خواهد داشت که ثبات منطقه و مبانی اولیه امضای توافقنامه‌های ابراهیم را به‌طور بنیادین دگرگون می‌کند و به کشورهای عربی مجوز خروج قانونی می‌دهد.

توافقنامه‌های ابراهیم کشورهای امضاکننده را به رعایت حقوق بین‌الملل ملزم می‌کنند. بااین‌حال، اخراج اجباری مردم غزه نقض هنجارهای آمره و اصول بنیادین حقوق بشری است که هیچ توافقنامه‌ای نمی‌تواند آن را نادیده بگیرد. بنابراین، کشورهای عربی نه‌تنها از نظر حقوقی محق، بلکه از نظر اخلاقی نیز موظف هستند که در صورت تداوم این اقدامات غیرقانونی، روابط خود را تعلیق یا لغو کنند.

اگر ایالات متحده و اسرائیل سیاست اخراج اجباری را ادامه دهند، کشورهای عربی امضاکننده باید توافقنامه‌های ابراهیم را تعلیق یا لغو کنند. چنین اقدامی، تعهد آن‌ها را به حقوق بین‌الملل و رد همدستی در جنایات جنگی نشان خواهد داد و پیام روشنی درباره لزوم احترام به قواعد بنیادین بین‌المللی ارسال خواهد کرد.

آینده خاورمیانه بر توافقنامه‌های توخالی که بستر سرکوب و پاکسازی قومی را فراهم می‌کنند استوار نیست، بلکه بر صلحی مبتنی بر اصول جهان‌شمول حقوق بشر بنا شده است. کشورهای عربی اکنون در برابر یک انتخاب تاریخی قرار دارند: آیا می‌خواهند همدست پاکسازی قومی باشند یا پاسدار ثبات، عدالت و حقوق بین‌الملل؟


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
وکلای ایرانی برای مجازات جنایتکاران جنگی می‌ایستند
فعالیت رسمی موکب‌های اربعین از امروز آغاز شد
رزمایش چین و روسیه؛ تمرین همگرایی در برابر غرب
سراب سوزان یارانه آب
واقعیت‌های ترور سردار شادمانی؛ آیا شبیه‌سازی ژنتیکی ریشه علمی دارد؟
محرومیت بیرانوند در سوپرجام اعمال می‌شود؟
اجرای آیین‌نامه واردات خودرو به دستور دیوان عدالت اداری تعلیق شد
ماشه و سناریوهایِ پیش‌رو
مداردیپلماسی | سفر مهم رئیس‌جمهور به پاکستان؛ گام تازه در دیپلماسی اقتصادی و منطقه‌ای
ایران‌نما | معرفی جاذبه‌های گردشگری شهرهای ایران(63)؛ «بَلْدَه»
قطار تهران - آنکارا از مهر دوباره راه می‌افتد
«منچستریونایتد» در دیدار با «اورتون» به تساوی 2-2 رسید +خلاصه بازی
سفر پزشکیان به پاکستان؛ پاسخ مشترک به معمای امنیت و اقتصاد در منطقه غرب آسیا
عراقچی: خبرنگار و دیپلمات یار و یاور هم هستند/جنگ روایت‌ها از جنگ واقعی سخت‌تر است
نیکزاد: «تا تا 22 مرداد 50 همت دیگر پول گندمکاران پرداخت می‌شود»
خبر خوب برای نیروهای شرکتی؛ مجلس طرح تبدیل وضعیت را به دولت فرستاد
رئیس جمهور برزیل: مذاکره با ترامپ تنها با شرایط برابر صورت می‌گیرد
رسانه‌ عبری: نمی‌دانیم چطور اطلاعات محرمانه خلبانان اسرائیلی به دست ایرانی‌ها رسیده!
برنامه مسابقات ورزشی امروز دوشنبه 13مرداد +پخش زنده
بازی پوتین با ترامپ در اوکراین و احتمالات پیش رو
مرحله چهارم طرح کالابرگ الکترونیکی کلید خورد
وضعیت آب و هوا امروز دوشنبه 13 مرداد 1404 +وضعیت استان‌ها
مهلت ثبت نام خودروهای وارداتی تا پنجشنبه تمدید شد +جزئیات
آمریکا: همچنان شانه‌به‌شانه در کنار اوکراین خواهیم بود
تایید رسانه عبری از لو رفتن اطلاعات خلبانان صهیونیست به دست ایرانی‌ها
مفقود شدن ملوان ناو هواپیمابر جرج واشنگتن در دریا
ابوعبیده: با ارسال غذا برای اسیران صهیونیست موافقیم اما با شرط
اعلام آمادگی استخراج کنندگان رمزارز برای احداث نیروگاه تجدیدپذیر
ادعای آمریکا: فشار حداکثری ادامه دارد، ولی باب دیپلماسی با ایران باز است
رکوردی تازه در میزان مصرف برق کشور
هند به حمایت مالی از روسیه متهم شد!
حمله پهپادی یمن به اهداف صهیونیستی
عضو کمیته استیناف: پرونده ساپینتو به ما مربوط نیست!
تأمین مالی بازار سرمایه با مشارکت بانک‌ها کلید خورد
محسن رضایی: اسرائیل با اقداماتش دشمنی‌اش با کل منطقه را نشان داد
قاچاقچیان سوخت به 90 سال حبس محکوم شدند
درخشش کوراش‌کاران ایران با 7 مدال آسیایی در کره جنوبی
گزارش تصویری | دومین روز سفر رئیس جمهور به پاکستان
کشف 844 ریزپرنده قاچاق در بوشهر و تهران
عکس های منتخب جهان، 3 آگوست 2025
عنوان نایب قهرمانی جهان به آزادکاران نوجوان ایران رسید
پزشکیان: ایران و پاکستان دوست روزهای سخت یکدیگر هستند
وزارت امور خارجه هتک حرمت مسجدالاقصی را محکوم کرد
دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی اعلام کرد؛ تاسیس شورای دفاع کشور تصویب شد
پاپ با جوانان غزه ابراز همدردی کرد
برای پاسخ به فعال‌سازی مکانیسم ماشه با چین و روسیه هماهنگ هستیم
سازمان توسعه تجارت: واردات سگ و گربه کذب است
حذف 4 صفر از پول ملی نهایی شد؛ «ریال» ماند، «تومان» حذف شد
سقوط قیمت مسکن در شمال تهران؛ خریداران عقب‌نشینی کردند
تهدید هسته‌ای ترامپ؛ آشکارشدن ترس از شکست در اوکراین
X
آگهی تبلیغاتی