نورنیوز-گروه اجتماعی: محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت در اظهارات اخیر خود از افزایش قابل‌توجه موارد ابتلا به سرطان در کشور خبر داد. به گفته وی، در حال حاضر سالانه حدود ۲۰۰ هزار مورد جدید سرطان شناسایی می‌شود و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که این رقم در آینده به ۴۰۰ هزار مورد در سال خواهد رسید. وی علت اصلی این افزایش را بهبود امید به زندگی و افزایش طول عمر مردم ایران عنوان کرد. طبق آمار، در دوران پیش از انقلاب امید به زندگی در کشور حدود ۵۰ سال بود، اما اکنون این عدد برای مردان به ۷۵ و برای زنان به ۷۸ سال رسیده است.
این آمار، ضمن هشدار نسبت به آینده سلامت جامعه، ضرورت تحلیل دقیق علل و ارائه راهکارهای عملی برای مدیریت این بحران را برجسته میکند.
عوامل اصلی افزایش بروز سرطان
افزایش موارد سرطان در ایران، تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل متنوع قرار دارد. از مهم‌ترین دلایل می‌توان به افزایش امید به زندگی و طول عمر اشاره کرد. هرچه سن افراد بالاتر رود، احتمال بروز بیماری‌های مزمن و مرتبط با افزایش سن، از جمله سرطان، بیشتر می‌شود.
همچنین تغییر سبک زندگی در دهه‌های اخیر نقش مهمی در افزایش بروز این بیماری داشته است. کاهش فعالیت بدنی، مصرف غذاهای ناسالم و فرآوری‌شده و افزایش چاقی از جمله عواملی هستند که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند.
از سوی دیگر، آلودگی‌های محیطی از جمله آلودگی هوا، استفاده گسترده از مواد شیمیایی در کشاورزی و صنعت و مواجهه با عوامل سرطان‌زا، تأثیر چشمگیری در افزایش شیوع این بیماری داشته است. علاوه بر این، پیشرفت در فناوری‌های تشخیصی و آگاهی عمومی نسبت به سرطان باعث شناسایی موارد بیشتری از این بیماری شده است که ممکن است بخشی از افزایش آماری را توضیح دهد.
چالش‌های نظام سلامت در مواجهه با سرطان
روند فزاینده بروز سرطان چالش‌های متعددی را پیش روی نظام سلامت کشور قرار داده است. درمان سرطان هزینه‌های سنگینی برای بیماران و نظام بیمه‌ای به همراه دارد. تأمین داروهای گران‌قیمت و تجهیزات پیشرفته، نیاز به توسعه مراکز درمانی تخصصی و آموزش نیروی انسانی متخصص از جمله الزامات مدیریت این بحران هستند.
همچنین، افزایش موارد سرطان فشار قابل‌توجهی بر ظرفیت خدمات بهداشتی و درمانی موجود وارد میکند. در چنین شرایطی، اگر اقدامات پیشگیرانه و برنامه‌ریزی‌شده صورت نگیرد، این فشار می‌تواند به کاهش کیفیت خدمات درمانی منجر شود.
راهکارها برای کنترل بحران سرطان
برای کاهش اثرات بحران سرطان، پیشگیری باید در اولویت قرار گیرد. این امر مستلزم ترویج سبک زندگی سالم، آموزش عمومی درباره عوامل خطر سرطان و کاهش مصرف مواد مضر مانند دخانیات است. تشخیص زودهنگام نیز با گسترش خدمات غربالگری و ایجاد دسترسی آسان‌تر به مراکز تشخیصی، می‌تواند نقش مهمی در کاهش مرگ‌ومیر ناشی از سرطان ایفا کند.
علاوه بر این، سرمایه‌گذاری در پژوهش‌های علمی برای شناسایی عوامل محیطی و ژنتیکی موثر بر سرطان و توسعه روش‌های درمانی جدید ضرورت دارد.
کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی از طریق اجرای سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تر در مدیریت آلودگی هوا و مواد شیمیایی نیز می‌تواند به کنترل روند فزاینده بروز این بیماری کمک کند.
آمارهای ارائه‌شده توسط وزیر بهداشت نشان‌دهنده چالشی جدی برای نظام سلامت ایران است. اگرچه افزایش موارد سرطان تا حدی به دلیل بهبود شاخص‌هایی نظیر امید به زندگی است اما عوامل محیطی، سبک زندگی و نواقص در نظام پیشگیری و درمان نیز نقش مهمی در این روند دارند. برنامه‌ریزی جامع و اجرای سیاست‌های پیشگیرانه و درمانی، همراه با ارتقای آگاهی عمومی، تنها راه برای مقابله موثر با این بحران است.
نورنیوز