نورنیوز-گروه بینالملل: بر اساس اظهارات جودت ییلماز، معاون رئیسجمهور ترکیه، دولت این کشور برنامهریزی کرده است که حدود ۹۱۳.۹ میلیارد لیر (تقریباً ۲۶.۸ میلیارد دلار) را برای هزینههای دفاعی تخصیص دهد.
این مبلغ شامل ۱۶۵ میلیارد لیر برای صندوق حمایت از صنایع دفاعی نیز است. همچنین، ۶۹۴.۵ میلیارد لیر از بودجه به تأمین نیازهای امنیت داخلی اختصاصیافته است که شامل هزینههای وزارت کشور، نیروهای پلیس، سازمان اطلاعات ملی و سایر نهادهای مرتبط است. بودجه نظامی ترکیه در سالهای اخیر روند افزایشی داشته و برای سال ۲۰۲۵ پیشبینی میشود که ۱۷.۵ درصد افزایش نسبت به بودجه ۴۰ میلیارد دلاری سال ۲۰۲۴ داشته باشد. این افزایش قابلتوجه، بازتابدهنده اولویتهای راهبردی ترکیه در حوزههای دفاعی و امنیتی است.
ترکیه در سالهای اخیر حضور نظامی خود را در منطقه گسترش داده و با انجام عملیاتهای نظامی متعدد در سوریه و عراق، تلاش کرده است تا نفوذ خود را در این کشورها تقویت کند.
این عملیاتها شامل مبارزه با گروههای تروریستی مانند داعش و پکک و حمایت از گروههایی نظیر تحریر الشام در شمال غرب سوریه با هدف حفظ نفوذ خود در منطقه بوده است. این کشور همچنین پایگاههای نظامی در لیبی، سومالی و قطر ایجاد کرده و حضور خود را در قبرس شمالی حفظ کرده است.
از زمان آغاز ریاستجمهوری رجب طیب اردوغان در سال ۲۰۰۳، ترکیه بهطور گستردهای در توسعه صنایع دفاعی داخلی، از جمله تولید پهپادهای مسلح، موشکهای بالستیک، سامانههای توپخانهای و وسایل نقلیه زرهی، فعالیت کرده است. این اقدامات با هدف افزایش توانمندیهای دفاعی و کاهش وابستگی به واردات تجهیزات نظامی خارجی صورت گرفته است.
اوایل ماه اکتبر ۲۰۲۴، دولت ترکیه برای تأمین مالی پروژههای دفاعی، طرحی را پیشنهاد کرد که بر اساس آن از شهروندانی که سقف کارت اعتباری آنها بیش از ۱۰۰,۰۰۰ لیر است، خواسته میشد سالانه ۷۵۰ لیر به صندوق حمایت از صنایع دفاعی پرداخت کنند.
این پیشنهاد با واکنشهای گستردهای از سوی افکار عمومی و منتقدان مواجه شد و حزب عدالت و توسعه (AKP) به دلیل این انتقادات شدید، طرح را کنار گذاشت. کارشناسان این طرح را غیرقانونی دانسته و استدلال کردند که درخواست مالی از خط اعتباری، بهجای درآمد واقعی، مغایر با اصول قانونی است. اکنون دولت ترکیه در حال بررسی روشهای دیگری برای تأمین منابع مالی موردنیاز در این حوزه است.
وزیر خزانهداری و دارایی ترکیه، مهمت شیمشک، اعلام کرد که دولت به وزارت دفاع دستور داده است تا بر توسعه یک سیستم دفاع هوایی پیشرفته به نام «گنبد فولادی» متمرکز شود. هدف این سیستم، محافظت از کشور در برابر تهدیدات هوایی احتمالی از جمله موشکها و پهپادها است. شیمشک در گفتوگو با شبکه تلویزیونی NTV ترکیه اظهار داشت که این سیستمها به دلیل پیچیدگی و فناوری پیشرفتهای که دارند، هزینههای زیادی را به همراه خواهند داشت.
وی همچنین به سرمایهگذاریهای بلندمدت ترکیه در زمینه جنگندههای نسل پنجم اشاره کرد و افزود که برای تحقق این هدف، نیاز به توسعه موتورهای جدید برای این جنگنده ها است. شیمشک همچنین بیان کرد که بیش از ۱۰۰۰ پروژه در وزارت دفاع ترکیه در حال اجرا است که همگی مبتنی بر فناوریهای پیشرفته است.
* کارشناس دیپلماسی اقتصادی
نورنیوز