نورنیوز ـ گروه بین‌الملل: «از تکیه بر قایق‌های ساده و تندرو در تنگه هرمز تا ورود به اقیانوس‌های اطلس و آرام با زیردریایی‌ها و کشتی‌های بزرگ».نشریه آمریکایی «فارن افرز» با این جملات ضمن اذعان به قدرت فزاینده نیروی دریایی ایران به واشنگتن درباره توسعه ان هشدار می‌دهد و تأکید می‌کند که «درحال حاضر نیروی دریایی کانون توجه ارتش ایران قرار گرفته است».
میدان نبرد
به گفته این نشریه از آغاز تجاوز اسرائیل به نوار غزه در اکتبر 2023، دریای سرخ به میدان جنگ واقعی تبدیل شده است.حوثی‌های [جنبش انصارالله] تحت حمایت ایران با موشک و پهپادهای مسلح به کشتی‌های تجاری که از دریای سرخ به سمت اسرائیل در حرکت هستند، شلیک می‌کنند و این تاکنون منجر به غرق شدن دو کشتی و آسیب رسیدن به ده‌ها کشتی دیگر شده است.
همچنین به گفته این نشریه، حملات حوثی‌ها موجب اختلال در مسیر دریایی شده است که سالانه حداقل 12 درصد از کل تجارت بین‌الملل از آن عبور می‌کند و این باعث شده، هزینه‌های حمل و نقل به طور قابل توجهی افزایش یابد و سیستم تجارت دریایی را زیر و رو کند.حوثی‌ها تأکید کرده‌اند که به هدف‌گیری کشتی‌های تجاری اسرائیلی تا پایان تجاوز این رژیم علیه نوار غزه ادامه می‌دهند.
این نشریه در واکنش به این اظهارات انصارالله ادعا می‌کند: «بی‌تردید این اظهارات با پشت گرمی حوثی‌ها به ایران صورت می‌گیرد. چون این تهران بود که اسلحه و اطلاعات مورد نیاز را در اختیار آن‌ها گذاشت و از حوثی‌ها در حملات‌شان در دریایی سرخ حمایت کرد.»
فارن افرز ادامه می‌دهد: «حمایت ایران از حوثی‌ها تنها بخشی کوچک از تحول و پیشرفت راهبردی گسترده ایران است که بر تکیه بیش از پیش بر توانمندی‌های دریایی و نیروی دریایی برای باقی نگهداشتن دشمنان تهران در موضع دفاعی متکی است.»این نشریه می‌افزاید: «تا حدود چهار سال قبل، فعالیت‌های دریایی ایران تا حدود زیادی به چند صد قایق تندرو سپاه پاسداران محدود می‌شد که دست به گشت‌هایی در خلیج [فارس] می‌زد و همچنین تهدیدات تهران مبنی بر بستن تنگه هرمز.»
اما به باور این نشریه «در این اواخر نیروی دریایی ایران به کشتی‌های پیشرفته‌ای از جمله زیردریایی‌های جدید و ناوهای مجهز به موشک دست یافته و شروع به ورود به دو اقیانوس اطلس و آرام کرده است.»
به نوشته این نشریه، ایران در حین توسعه نیروی دریایی خود، تغییرات قابل توجهی در راهبرد دریایی‌اش نیز ایجاد کرده است. اوج این تغییر و تحولات در ژانویه سال‌جاری قابل ملاحظه بود، زمانی که نیروی دریایی وابسته به سپاه پاسداران ایران دو ناو پیشرفته جدید در اختیار گرفت.
فارن افرز انتظار دارد «در سال‌های آینده باید شاهد دستاوردهای بیشتری در حوزه نیروی دریایی ایران باشیم» و تأکید می‌کند: «این کشتی‌ها به نیروی دریایی سپاه پاسداران اجازه می‌دهد، عملیات‌هایی خارج از خلیج فارس و خارج از محدوده مأموریت‌های سنتی نیروهای دریایی انجام دهد».
دست برتر
در سال 2020، امام خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب، به طور خاص سپاه پاسداران را موظف کرد، توانمندی‌های ایران در حوزه دریایی را افزایش دهد و بازدارندگی دریایی ایران را مقابل دشمنان در راستای راهبرد موسوم به «دست برتر» بالا ببرد.به گفته این نشریه «قدرت و ظرفیت فناوری نیروی جدید، از جمله این تحولات مهم است که نشان‌دهنده تغییر قابل توجه دیگری است. ایران چند دهه است که درحال توسعه برنامه موشکی خود است، اما اکنون به طور فزاینده توانش را روی تجهیز ناوگان دریایی خود به آخرین فناوری‌ها متمرکز کرده است.»
ناوهای سپاه اکنون به سیستم‌های موشکی پیشرفته‌ای مجهز هستند که برد آن‌ها به 430 مایل می‌رسد. پیش‌تر، موشک‌های زمینی ایران می‌توانست، به اهدافی در فاصله 1200 مایلی از خاک ایران برسند، اما ناوگان دریایی ایران دامنه این اهداف را تا حد زیادی افزایش داده است.
به گفته این نشریه، یکی دیگر از تحولات رخ داده در فعالیت‌های دریایی ایران، تشدید کنترل این کشور بر تنگه‌ها و آبراه های راهبردی است.
جغرافیای ایران به نیروهای دریایی این کشور اجازه دسترسی به خلیج فارس و تنگه هرمز را می‌دهد که بیش از 20 درصد نفت مصرفی جهان از آن‌جا حمل می‌شود.همچنین، هم‌پیمانی با حوثی‌ها به تهران اجازه می‌دهد، به راحتی به تنگه راهبردی «باب المندب» نیز دسترسی داشته باشد که تنگه بین یمن و شاخ آفریقا در ورودی جنوبی دریای سرخ است.
در سال 2018، «حسن روحانی»، رئیس‌جمهور پیشین ایران با اشاره به اینکه ایران کنترل باب المندب را در دست دارد، گفت: «ما تنگه‌های زیادی داریم و تنگه هرمز تنها یکی از آن‌هاست.»به گفته فارن افرز حالا بعد از گذشت پنج سال از حملات حوثی‌ها به کشتی‌های عبوری از این تنگه، سخنان روحانی ملموس‌تر به نظر می‌رسد.
دفاع رو به جلو
این نشریه آمریکایی تاکید می‌کند: «ایران با تلفیق مناطق ساحلی و قدرت دریایی اعضای محور مقاومت با توانمندی‌های خود می‌تواند، قدرتش را فراتر از خلیج فارس تا دریای سرخ و شرق مدیترانه گسترش دهد».
به باور این نشریه، این تغییرات در راستای دکترین «دفاع رو به جلو» ایران است که تهران آن را پس از جنگ با عراق در سال 1988 اتخاذ و اوایل دهه 2000 تقویت کرد. هدف این دکترین مقابله با دشمنان دور از مرزهای ایران است، قبل از اینکه تهدیدی برای این کشور باشند. بر این اساس، نیروی دریایی پیشرفته، اکنون در مرکز و کانون راهبرد نظامی ایران قرار دارد.
فارن افرز ادامه می‌دهد: «ابزارهایی که همیشه برای دفاع رو به جلو ایران در زمین مورد استفاده بودند- موشک، پهپاد و گروه‌های مورد حمایت ایران- امروز در دریا مستقر می‌شوند.»
این نشریه می‌گوید: «مانورهای دریایی مشترکی که ایران با چین و روسیه برگزار کرد، در راستای همین راهبرد و با هدف افزایش بیش از پیش قدرت دریایی‌اش انجام شده است.»سه کشور ایران و چین و روسیه از سال 2019 چهار مانور دریایی مشترک برگزار کردند که آخرین آن در ماه مارس سال‌جاری در خلیج عمان برگزار شد.
فارن افرز می‌گوید: «این مانورها اشاره به توانایی و عزم این کشورها برای به چالش کشیدن هژمونی دریایی غرب به ویژه آمریکا در منطقه را دارد.»این نشریه معتقد است: «ایران با تقویت حضور دریایی خود فقط درصدد مصون نگهداشتن خود از حملات احتمالی برخی طرف‌های خارجی نیست، بلکه قصد دارد، مستقیماً این دشمنان و در درجه اول ایالات متحده را تهدید کند».
به همین منظور با اشاره به اینکه تهدید دریایی ایران نیازمند پاسخ است، می‌گوید: «واشنگتن باید ضعف سیستم کشتیرانی بین‌المللی را با توسعه مسیرهای تجاری جایگزین جبران کند.»
واشنگتن همچنین می‌تواند، با عضویت و ادغام ایران در سیستم تجارت جهانی، مانع تسلط بیش از پیش ایران بر ترانزیت دریایی شود.این نشریه توصیه دیگری هم دارد، اینکه در همان زمان که شرکای آمریکا در خلیج فارس برای بهبود روابط خود با تهران تلاش می‌کنند، واشنگتن باید آن‌ها را تشویق کند که از نفوذ خود برای مهار تحرکات دریایی تهران استفاده کنند و در پایان می‌افزاید: «در جبهه نظامی، ایالات متحده باید با متحدان خود برای مقابله و مهار قدرت دریایی ایران همکاری نزدیک داشته باشد.»
فارن افرز