×
اقتصادی
شناسه خبر : 182348
تاریخ انتشار :

محسن جلال‌پور *

کار دشوار پزشکیان

پزشکیان به اقتصاددانان قول داده که دولتش به جز در دو مقوله آموزش و بهداشت در دیگر حوزه‌ها فقط عرضه کننده کالاهای عمومی باشد. ماموریت دیگر ایشان این است که تورم را کاهنده کند و اقتصاد را در مسیر رشد قرار دهد و در نهایت، ماموریت مهم دیگر پزشکیان این است که دولت را از دخالت در زندگی و کسب‌وکار مردم منع کند.


نورنیوز - گروه اقتصادی:‌ رئیس‌جمهور منتخب این روزها بیشتر از آنکه با سیاستمداران نشست و برخاست داشته باشد، به هیات‌های مذهبی می‌رود و با مداحان معاشرت می‌کند که به‌طور سنتی پایگاه مخالفان گروه‌های اصلاح‌طلب به شمار می‌روند. این رفتن‌ها و آمدن‌ها بعضا مورد انتقاد علاقه‌مندان آقای پزشکیان قرار گرفته است.
 

برخی معتقدند این رفتار پزشکیان سیاسی است و برای اینکه چند صباحی بیشتر در مسند بماند، در حال تنظیم رابطه با مخالفان است. برخی منشأ این رفت‌وآمدها را به عقاید مذهبی ایشان نسبت می‌دهند و برخی هم معتقدند پزشکیان اگرچه از طبقه متوسط رای گرفته، اما ترجیحش این است که با قشر مذهبی جامعه ارتباط بیشتری داشته باشد.

همه اینها به جای خود اما به نظر می‌رسد یک احتمال قوی‌تر هم وجود دارد؛ اینکه امیدمان به این باشد که پزشکیان تغییراتی گسترده مد نظر دارد که این تغییرات می‌تواند برای او و دولت چهاردهم بسیار پرهزینه باشد که از این جهت، جلب دوستی و حمایت مخالفان قدرتمند، سیاست درستی به شمار می‌رود.

اما ضرورت گفت‌وگو با مخالفان در چیست و چه نتیجه‌ای به دنبال خواهد داشت؟

 

مسعود پزشکیان در انتخابات اخیر وعده مشخصی نداد؛ اما از موضع‌گیری‌هایی که درباره برخی مسائل نشان داد، می‌توان حدس زد که چهار یا پنج ماموریت اصلی برای خود تعریف کرده است.

احتمالا ماموریت اول او، مدارا‌ در داخل است. او همچنین به دنبال تنش‌زدایی از روابط خارجی است و کاهش تحریم‌ها را مد نظر دارد. می‌توان حدس زد که رفع ناترازی‌های اقتصاد یکی دیگر از ماموریت‌های مهم دولت ایشان است.

پزشکیان به اقتصاددانان قول داده که دولتش به جز در دو مقوله آموزش و بهداشت در دیگر حوزه‌ها فقط عرضه کننده کالاهای عمومی باشد. ماموریت دیگر ایشان این است که تورم را کاهنده کند و اقتصاد را در مسیر رشد قرار دهد و در نهایت، ماموریت مهم دیگر پزشکیان این است که دولت را از دخالت در زندگی و کسب‌وکار مردم منع کند.

همه این موارد صرفا می‌تواند فهرست آرزوهای ما باشد و رئیس‌جمهور منتخب به همان دلایلی که دولت‌های قبل تن به چنین جراحی‌هایی ندادند، ایشان هم می‌تواند از کنارشان بگذرد؛ اما این یک واقعیت است که ادامه وضع موجود هم ممکن نیست.

برای تغییر در هر کدام از این وضعیت‌ها، رئیس‌جمهور باید جامعه را متقاعد کند که کار بسیار دشواری است و ایشان نمی‌تواند بدون کمک همه نیروهای موثر جامعه دست به چنین اصلاحات دردناکی بزند. پس گفت‌وگو با مخالفان در هر سطح و هر موقعیتی که هستند، باید ادامه پیدا کند.

اما در این زمینه سه نکته را باید مد نظر قرار داد؛ اولا همان‌طور که اشاره شد، تداوم وضعیت فعلی ممکن نیست و نظام حکمرانی باید بیشترین حمایت را از رئیس‌جمهور منتخب برای ایجاد اصلاحات داشته باشد.

مساله دیگر این است که آشفتگی فعلی اقتصاد ایران، ذی‌نفعان بی‌شماری دارد که قادرند جهت سیاست‌ها را تغییر دهند یا سیاست‌های اصلاحی را به‌طور کامل خنثی کنند.

به‌طور مثال تحریم‌های تحمیل‌شده به اقتصاد ایران گروه بزرگی ذی‌نفع ایجاد کرده است که یا به‌طور مستقیم از خود تحریم‌ها منتفع می‌شوند یا به‌صورت غیر مستقیم از سیاست‌ دور زدن تحریم‌ها بهره می‌برند. اگر تحریم‌ها برداشته شود، می‌توان تصور کرد که کاسبان تحریم، قاچاقچیان، فعالان اقتصاد زیرزمینی، بنگاه‌های رانتی و پول‌شویان از این تغییر زیان ببینند؛ اما در مقابل، تجار قانونی، مردم، بنگاه‌های اقتصادی و دولت، منتفعان این تغییر خواهند بود.

همچنین اگر تورم کاهش پیدا کند و اقتصاد به ثبات برسد، عموم مردم، بنگاه‌های اقتصادی، دولت، فقرا، ثروتمندان، کارآفرینان، تجار قانونی، کارگران و کارمندان دولت از این وضعیت منتفع می‌شوند؛ اما بانک‌های ناتراز، قرض‌گیرندگان، بنگاه‌های سیاسی، واسطه‌گران بازارهای ارز، سکه، خودرو، قاچاقچیان و پولشویان از وضعیت جدید زیان خواهند دید.

همچنین اگر تصور کنیم که دولت مطابق آنچه مسعود پزشکیان وعده داده، دست از دخالت در اقتصاد بردارد، بنگاه‌های بخش خصوصی، مصرف‌کنندگان، سرمایه‌گذاران، کارآفرینان و آحاد جامعه از این سیاست منتفع می‌شوند؛ اما بنگاه‌های رانتی، بنگاه‌های غیررقابتی و قاچاقچیان از این وضعیت زیان می‌بینند.

همچنین اگر مسعود پزشکیان تصمیم بگیرد که تجارت را آزاد کند، مردم، بنگاه‌ها، صادرکنندگان و واردکنندگان قانونی و خود دولت از این سیاست منتفع می‌شوند، اما قاچاقچیان، فروشندگان کالای قاچاق و فراریان مالیات از این وضعیت زیان خواهند دید.

پس کاملا واضح است که مسعود پزشکیان کار بسیار دشواری پیش رو دارد؛ چون گروه‌های ذی‌نفع از نفوذ و قدرت سیاسی و مالی بالایی برخوردار هستند و می‌توانند، سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌ها را به سود خود متوقف ‌کنند. آنها همه‌جا هستند، در سازمان‌های اقتصادی، در دستگاه‌های نظارتی، در شوراهای تصمیم‌گیری و حتی در مراجع تصمیم‌گیری برای روابط بین‌الملل هم حضور دارند.

البته اقتصاددانان تاکید دارند که وقتی درباره گروه‌های منتفع از بد کار کردنِ اقتصاد صحبت می‌کنیم، حتما آنها را به دو دسته تقسیم کنیم؛ دسته اول تعدادشان اندک اما قدرت و نفوذشان زیاد است که می‌توانیم آنها را «ذی‌نفعان رانتی» بنامیم. دسته دوم، شمارشان بسیار است؛ اما در رانت‌های کوچک سهیم هستند؛ اما قدرت اجتماعی زیادی دارند که اقتصاددانان به آنها «ذی‌نفعان معیشتی» می‌گویند.

این دو گروه مخالفان عمده اصلاحات اقتصادی هستند و رئیس‌جمهور منتخب برای اقداماتی که مد نظر دارد باید گروه اول را از طریق اصلاح سیاست‌ها خلع سلاح کند و به گروه دوم اطمینان بدهد که تغییرات به سودشان تمام می‌شود.

آقای پزشکیان باید صادقانه با مردم صحبت کند و توضیح دهد که اصلاح امور برای خوب کار کردن اقتصاد می‌تواند به نفع همه باشد و آحاد جامعه، کارگران، کارآفرینان، تولیدکنندگان، تجار رسمی و حتی خود دولت، همگی منتفعان خوب کار کردن اقتصاد هستند و چه خوب است اگر نظرات صادقانه آقای رئیس‌جمهور توسط تریبون‌های رسمی و مذهبی به قشر مذهبی هم برسد تا گمان نکنند اصلاح اقتصاد به زیان آنها تمام می‌شود. البته پزشکیان کار بسیار سختی پیش‌رو دارد و اگر نتواند با مردم صادقانه مسائل را طرح کند و از آنها کمک بجوید، دیگر امیدی به اصلاح اقتصاد نخواهد بود.

* فعال بخش خصوصی

 


روزنامه دنیای اقتصاد
نظرات
آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
اجرای قانون الزام به ثبت رسمی اموال غیرمنقول + فیلم
مصرف این ماده معدنی استرس و اضطراب را کاهش می دهد
ویدئویی از ورود یک لامبورگینی آونتادور 12 سیلندر به کشور + فیلم
استفاده از شبکه های اجتماعی برای نوجوانان در فرانسه ممنوع شد
طراحی برج ایفل روی پیراهن جدید PSG + فیلم
بارش شدید تگرگ در مشهد هم اکنون + فیلم
عارف آقاسی با یاد قهرمانی فراموش نشدنی، از تراکتور خداحافظی کرد
نحوه سرقت ضبط خودرو در گیشا + فیلم
کشف 50 هزار لیتر سوخت قاچاق در مرزهای سیستان و بلوچستان
سفارت آمریکا در بغداد تخلیه نشده است
هشدار وزیر کاردرباره مهاجرت نخبگان و متخصصان
افزایش کرایه حمل‌ونقل عمومی همزمان با تغییر ساعت کاری ادارات
عکس های منتخب ایران،چهارشنبه 21خرداد 1404
نورنما | تصویر جالب گرفته شده از حشرات
کمیته بین‌المللی المپیک برای ورزشکاران ایرانی از سوی آمریکا را تضمین کرد
هشدار عراقچی به تروئیکای اروپایی در خصوص هرگونه خطای راهبردی
ترامپ به عذرخواهی ایلان ماسک از او واکنش نشان داد
واکنش تند شورای رقابت به نامه سازمان بورس درباره عرضه خودرو در بورس کالا
تصویر عامل تیراندازی مرگبار در اتریش
بازی دوستانه ایران با آرژانتین چقدر هزینه خواهد داشت؟
مهدی طارمی، نخستین برنده توپ طلا در اولین دوره جوایز توپا + فیلم
جزییات جدید از انفجار در بندر دیر+تعداد جان‌باختگان
"ماجرای غدیر از زبان تاریخ"
رئیس‌جمهور به ایلام رفت/ افتتاح پروژه‌های ملی
آخرین آمار شهدای غزه اعلام شد/تعداد شهدا
آملی لاریجانی: غنی‌سازی خط قرمز نظام است؛ عقب‌نشینی نداریم
رای دیوان عدالت اداری درباره تفویض اختیار قیمت‌گذاری کالاها
سقوط آزاد تسلا پس از درگیری ماسک و ترامپ
محدودیت‌های ترافیکی جاده‌ها اعلام شد/آخرین وضعیت راههای کشور
نتایج آزمون اعزام معلمان به خارج از کشور اعلام شد+لینک سامانه
تهران در آستانه موج گرما؛ دما 4 درجه بالا می‌رود!
افتتاح سد کنجان چم؛ گام بلند ایران برای تأمین امنیت آبی غرب
مصوبه قطعی معدل در کنکور نهایی شد و تغییری نخواهد کرد
ممنوع شدن برگزاری مسابقات در پیست آزادی تا رفع کامل نواقص ایمنی
تقویت زیرساخت‌های درمانی ایلام با تمرکز بر تجهیز بیمارستان رازی
کدام مجلس عصاره فضایل است؟
رزاقی‌نیا با قراردادی 3 ساله به استقلال پیوست
قطعه سوم آزادراه در قلب البرز؛ توازن میان توسعه و طبیعت؟
اعلام زمان دیدار تراکتور و استقلال قهرمانان لیگ برتر و جام حذفی
ورود نخستین گروه حجاج ایرانی به فرودگاه مشهد‌+ فیلم
‌قیمت گذاری خودرو توسط ایران خودرو قانونی است؟
گزارش تصویری |دیدار نمایندگان مجلس شورای اسلامی با رهبر انقلاب
رشد 26 درصدی قیمت نقره از ابتدای سال میلادی
اقدام رسمی پرسپولیس برای جذب 4 ستاره جدید
برنامه‌ای برای جلوگیری از تکرار ماجرای تلخ الهه
یران‌نما | معرفی جاذبه‌های گردشگری شهرهای ایران(51)؛ «برازجان»
مسؤولیت پدران در خلاف‌های فرزندان
پیروزی تیم ملی فوتبال با 8 گل مقابل عراق در دیداری دوستانه
تسخیر دولت، تخریب اقتصاد: معضلات ساختاری و وزیر پیشنهادی
واکنش عجیب سخنگوی دولت به افزایش شبانه قیمت محصولات ایران خودرو +فیلم
X
آگهی تبلیغاتی