درست چند روز قبل از اعلام نظر دیوان بین‌المللی دادگستری درباره نقض مستمر حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین و پیامدهای حقوقی اشغال سرزمین های فلسطینی و الحاق کرانه باختری و قدس شرقی توسط اسرائیل از یک سو و سفر برنامه ریزی شده بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی به ایالات متحده از سوی دیگر، کنست [پارلمان] اسرائیل در ۱۷ژوییه (۲۷تیر) با اکثریت قاطع ۶۸رای موافق در برابر ۹رای منفی، به «مخالفت اسرائیل با تشکیل کشور فلسطین» رای داد.
این پیش نویس با همکاری مشترک احزاب عضو ائتلاف دولت نتانیاهو با احزاب راستگرای مخالف و حمایت حزب «وحدت ملی» به رهبری بنی گانتز تصویب شد. گدعون ساعر، رئیس حزب «امید تازه» هدف از این پیش نویس را «اعلام مخالفت تمام مردم اسرائیل با تاسیس کشور فلسطین که امنیت اسرائیل و آینده آن را در خطر قرار می‌دهد» بیان کرد و گفت: «این اقدام پیام اسرائیل به جامعه بین الملل بوده و بیانگر آن است که فشارهای بین المللی برای تحمیل کشور فلسطین به اسرائیل بی فایده است.»
در بخشی از مصوبه کنست آمده است: «کنست اسرائیل قاطعانه با ایجاد یک کشور فلسطینی در غرب اردن مخالف است» و «ایجاد یک کشور فلسطینی در قلب سرزمین اسرائیل خطری موجودیتی برای کشور اسرائیل و شهروندانش به همراه خواهد داشت، درگیری اسرائیل و فلسطین را تداوم می بخشد و منطقه را بی ثبات می کند.» این مصوبه همچنین از اینکه حماس، کشور فلسطین را تحت کنترل درآورد و با همکاری محور تحت رهبری ایران برای از بین بردن کشور اسرائیل اقدام کند، ابراز نگرانی می کند.
پارلمان اسرائیل پیش از این هم در ۲۱فوریه ۲۰۲۴، لایحه ای را با ۹۹رای موافق و ۹رای مخالف در واکنش به اقدام کشورهایی که فلسطین را به رسمیت می شناسند، تصویب کرد که در آن لایحه تشکیل کشور فلسطین و به رسمیت شناختن یکجانبه کشور فلسطین از سوی برخی کشورها را رد می کرد.
لایحه جدید کنست در حالی تصویب شد که نتانیاهو قرار است درسفر خود به آمریکا، در مقابل کنگره سخنرانی و با جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده دیدار کند .
علیرغم وتو پیش نویس قطعنامه پیشنهادی ۱۸آوریل ۲۰۲۴ (۳۰فروردین) الجزایر توسط آمریکا در شورای امنیت که خواهان پذیرش فلسطین به عنوان عضو سازمان ملل بود، نماینده آمریکا در نشست شورای امنیت گفت: «ایالات متحده همچنان به حمایت قوی از راه حل ایجاد دو کشور ادامه می‌دهد و «وتو » این قطعنامه را نباید به مثابه مخالفت ایالات متحده با تشکیل دولت فلسطین دانست، بلکه تاکیدی بر این است که فقط از طریق مذاکرات مستقیم بین طرفین چنین اتفاقی محقق خواهد شد.» اتفاقی که بعد از گذشت دهه ها مذاکره رخ نداد. بایدن هم مانند اسلاف خود، بارها در اظهاراتش از راه حل دو دولتی پشتیبانی کرده و قطعنامه پیشنهادی آمریکا در شورای امنیت هم که ۱۰ژوئن ۲۰۲۴ (۲۱خرداد) تصویب شد، از راه حل دو دولتی حمایت و بر «تعهد تزلزل ناپذیر» شورا به چشم‌انداز راه‌حل دو دولتی که در آن دو کشور دموکراتیک، اسرائیل و فلسطین، در کنار هم در صلح و آرامش در مرزهای امن و شناخته‌شده مطابق با قوانین بین‌المللی و قطعنامه‌های مربوطه سازمان ملل زندگی کنند، تاکید کرده است.
مجمع عمومی سازمان ملل هم در دهم ماه مه ۲۰۲۴ (۲۱اردیبهشت) با اکثریت ۱۴۳رای موافق، ۹رای مخالف و ۲۵رای ممتنع قطعنامه‌ای را تصویب کرد که ضمن اینکه به فلسطین حقوق و امتیازات ویژه ای می داد، با تاکید بر اینکه فلسطین دارای شرایط لازم برای عضویت کامل در سازمان ملل است، از شورای امنیت می خواست تا درخواست فلسطین را برای تبدیل شدن به یکصد و نود و چهارمین عضو سازمان ملل به طور مطلوب بازنگری کند. در واکنش به این مصوبه، دولت اسرائیل این تصمیم را رد کرد و نتانیاهو گفت: «ما به آنها اجازه نمی‌دهیم یک کشور تروریستی ایجاد کنند که از طریق آن بتوانند بیشتر به ما حمله کنند و هیچ‌کس ما را از استفاده از حق اساسی خود برای دفاع از خود باز نخواهد داشت؛ نه سازمان ملل متحد، نه مجمع عمومی و نه هیچ ارگان دیگری.»
در حالی که تا این تاریخ، ۱۴۹کشور عضو سازمان ملل کشور فلسطین را به رسمیت شناخته‌اند، مصوبه جدید کنست حاوی پیام های مختلف داخلی، منطقه ای و بین المللی است:
نخست: این مصوبه تاکیدی مجدد بر سیاست ثابت و استعماری صهیونیست ها در انکار حقوق مردم فلسطین برای داشتن کشوری مستقل است. بنیامین نتانیاهو در ۲۶ژوئن ۲۰۲۳ (کمتر از ۴ماه قبل از عملیات ۷اکتبر) در اظهاراتی در جلسه کمیته امنیت و امور خارجی کنست با اعلام مخالفت شدید با تشکیل کشور فلسطین، تاکید کرده بود که ایده تشکیل کشور فلسطین باید برای همیشه برچیده و رویای فلسطینیان برای تشکیل کشور مستقل خود باید به کلی نابود شود. دیگر مقامات رژیم صهیونیستی هم بارها در مقاطع مختلف، قبل و بعد از عملیات طوفان الاقصی، مخالفت خود را با تشکیل کشور فلسطینی اعلام کرده اند.
دوم: این مصوبه دهن کجی آشکار اسرائیل به سازمان ملل و مصوبات
ارگان های اصلی آن و پیامی روشن برای جامعه جهانی است. از جمله بی توجهی به قطعنامه‌مجمع عمومی که از عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل حمایت و قطعنامه شورای امنیت که بر راه حل دو کشوری تاکید کرده است. این مصوبه همچنین نشانه تحقیر همه متحدان غربی اسرائیل از جمله آمریکا، بریتانیا و سایر کشورهای اروپایی است که بارها بر راه حل دو کشوری تاکید کرده اند.
سوم: این مصوبه مبین آن است که اسرائیل ارزشی برای توافق های پیشین خود طی چند دهه گذشته در مذاکرات به اصطلاح صلح قائل نیست. تمرکز و هدف اصلی اسرائیل طی این مذاکرات، خرید زمان برای پیشبرد اهداف استعماری و توسعه طلبانه اش در فلسطین اشغالی بوده است. از جمله تصرف بخش‌های بیشتری از اراضی فلسطینی، صهیونیزه کردن این مناطق، توسعه شهرکسازی، اخراج جمعیت بیتشری از فلسطینیان از سرزمین های خود و تحمیل واقعیت‌های مدنظر خویش بر ملت فلسطین و جهان. این اتفاقات در ۱۰ماهه اخیر در کرانه باختری شدت قابل ملاحظه ای گرفته است. در حالی که توجهات به جنگ اسرائیل در غزه مشغول بود، به گزارش سازمان غیرانتفاعی «صلح اکنون» (Peace Now) اسرائیل ۲۳.۷کیلومتر مربع از زمین های فلسطینی در کرانه باختری را در سال جاری تصرف کرده است. همچنین، به گفته دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد(OCHA) از ۷اکتبر تا کنون، ارتش و شهرک نشینان اسرائیلی در کرانه باختری، ۱۲۸۵فلسطینی را آواره و ۶۴۱ساختمان را ویران کرده اند. بر اساس داده های هیأت مقابله با احداث دیوار حائل و شهرکسازی و مرکز حمایت قانونی و حقوق بشری، در سال جاری میلادی بزرگترین عملیات کوچاندن فلسطینیان در کرانه باختری طی چند سال گذشته ثبت شده است.
چهارم: مصوبه کنست شاید به عنوان مانور قدرت اسرائیل تلقی شود، ولی در بطن این مصوبه ضعف و استیصال اسرائیل در مقابل فلسطینان نهفته است. همانگونه که حوادث ۱۰ماهه اخیر نشان داد و بسیاری اعم از مورخین و تحلیلگران مستقل و مقامات آمریکایی اذعان کرده اند، بدون حمایت و کمک های نظامی، اطلاعاتی و اقتصادی آمریکا آینده(رژیم) اسرائیل رو به زوال است.
پنجم:مصوبه کنست نشاندهنده تمایل صهیونیست ها به افزایش تنش و ناامنی و بی ثباتی و توسعه درگیری در منطقه و عدم تمایل آنها به برقراری صلح و آرامش است. رژیم صهیونیستی با علم به اینکه بدون تشکیل کشور مستقل فلسطین، امنیت و صلحی برای اسرائیل و شهروندانش نخواهد بود، تصور می کند با خشونت، تحقیر، اعمال زور، نادیده گرفتن حقوق فلسطینیان و صهیونیزه کردن اراضی فلسطنی می تواند برای خود و شهروندانش امنیت ایجاد کند. اگر چنین باوری درست بود که مقاومت شکل نمی گرفت، انتفاضه فلسطینی ها در مقاطع مختلف رخ نمی داد وعملیات طوفان الاقصی انجام نمی شد وبعد از ۷۶سال اشغال و خشونت و کشتار و جنایت و قساوت، مردم فلسطین همچنان به مقاومت خود ادامه
نمی دادند. تردیدی نیست، مردمی که هرگز از مبارزه خود برای تعیین سرنوشت و آزادی سرزمین خود دست برنداشته اند، در آینده ای نه چندان دور، حق خود را برای تاسیس کشور فلسطین به پایتختی قدس و بازگشت آوارگان محقق می سازند.
حماس و جهاد اسلامی فلسطین در واکنش به مصوبه کنست، گروه های ملی را دعوت به اتخاذ موضع متحدی برای مقابله با این تلاش ها برای حذف آرمان فلسطین کرده، از مقامات سازمان آزادیبخش فلسطین هم خواسته اند از تصمیم خود در به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی عقب نشینی کند.
بعد از گذشت چندین دهه از فرآیند به اصطلاح صلح مبتنی بر تحمیل طرح های پیشنهادی آمریکایی-اسرائیلی بر فلسطینیان که هیچ نتیجه ای جز تعمیق استعمار در اراضی اشغالی برای طرف فلسطینی در بر نداشته، امروز برای نخستین مرتبه، فلسطینی ها به رغم همه مرارت ها و مشکلات، به عنوان یک بازیگر اصلی مطالبات خود را برای فلسطین پسااستعمار با قدرت دنبال می کنند. این مهم مستلزم وحدت ملی میان گروه های مختلف فلسطینی در مقابل دشمن صهیونیست است و مصوباتی از جنس مصوبه کنست، غیر از تقویت اراده فلسطینیان برای مقاومت و مبارزه در مقابل دشمن اشغالگر و انزوای بیشتر رژیم صهیونیستی حاصلی نخواهد داشت.
* کارشناس مسائل جهان اسلام
روزنامه اطلاعات