رسانه‌های خارجی: طرح حمله به اسرائیل توسط تعداد انگشت شماری از رهبران حماس طراحی شده بود. نکته مهم این است که این طرح برای افرادی که آن را اجرا می‌کردند تا صبح روز حمله ناشناخته بود.
گاردین در گزارشی درباره جزئیات حمله حماس به اسرائیل نوشت: صبح روز حمله هنگامی که آسمان غزه شروع به روشن شدن کرد و افراد پراکنده می‌شدند، دستورالعمل‌هایی صادرشد. دستورالعمل‌های ساده که عمدتاً شفاهی مطرح می‌شدند. مانند اینکه «سلاح‌ها و مهماتی را که دارید بیاورید و در مکان‌های مشخصی جمع شوید.» اما هنوز به کسی گفته نشده بود که قرار است چه اتفاقی بیفتد؟
عملیات طوفان‌الاقصی، بلندپروازانه‌ترین عملیاتی بود که حماسدر طول دوران کنترل غزه از سال ۲۰۰۷ اجرا کرده بود؛ عملیاتی که تا لحظه اجرا مخفی بود.
این طرح توسط تعداد انگشت‌شماری از رهبران کهنه کار و سرسخت حماس تدوین شده بود و حتی برای افرادی که آن را اجرا می‌کردند نیز معلوم نبود. همچنانکه این طرح برای ارتش و سرویس‌های اطلاعاتی اسرائیل نیز آشنا نبود.
تصمیم برای ابلاغ شفاهی دستورالعمل‌ها به هزاران شبه نظامی حماس که در میان ۲.۳ میلیون نفر جمعیت غزه پراکنده شده‌اند، آخرین تصمیم از مجموعه اقداماتی بود که برای فریب یکی از قوی‌ترین سیستم‌های نظارتی در جهان صورت گرفت. دستورات به صورت آبشاری پخش می‌شدند. ابتدا به فرماندهان «گردان‌های» صد نفری یا بیشتر، سپس به رهبران جوخه (گروه‌های ۲۰ یا ۳۰ نفری) و سپس به دوستان، همسایگان و بستگانی که در تمرینات ۲ بار در هفته در ده‌ها نقطه در غزه شرکت می‌کردند.
در نهایت در زمانی‌که افراد جمع شده بودند مهمات اضافی و تسلیحات قوی‌تری توزیع شد. بسیاری از این افراد در ماه‌های گذشته چنین سلاح‌هایی را به کار گرفته بودند و پس از هر درس آنها را به زرادخانه‌های حماس بازگردانده بودند.
آغاز عملیات
ساعت ۶ صبح بود که آفتاب طلوع کرد و دستورات نهایی صادر شد. در این مرحله این افراد باید با عجله از شکاف‌هایی که در اثر انفجار در حصارهای اطراف غزه ایجاد شده بودند به سوی اسرائیل حمله می‌کردند.
گزارش گاردین از لحظات اولیه حملات ۷ اکتبر در اسرائیل از منابع متعددی تهیه شده است. از جمله مقامات اطلاعاتی اسرائیل، کارشناسان، منابعی با آگاهی مستقیم از گزارش‌های بازجویی از اعضای حماس که در جریان این حملات دستگیر شده‌اند.
یکی از موارد قابل توجه درباره این حمله این است که افراد بسیار زیادی موفق شدند از حصار عبور کنند. برخی منابع می‌گویند که ۳۰۰۰ نفر از جمله اعضای جهاد اسلامی فلسطین از این حصار گذشته بودند. این افراد یک جناح متحد اما مستقلی را تشکیل می‌دادند که قبل از حملات به آنها اطلاع داده نشده بود، اما به آن پیوستند.
اسرائیل معتقد است طراحان اصلی حمله دو نفر بوده‌اند: یحیی سنوار، رئیس کل حماس در منطقه محصور، و محمد ضیف، فرمانده ارتش حماس.
به نظر می‌رسد که در جریان حمله چهار هدف مد نظر بوده است، یک پایگاه نظامی، کیبوتز، جاده یا یک شهر. منابع ادعا می‌کنند که غالباً دستورات رهبران با نقشه‌هایی همراه بوده که حاوی جزئیات درباره مکان‌های کلیدی در اهداف بوده است.
این اطلاعات از هوادارانی که در اسرائیل کار می‌کردند، به دست آمده بود. تصور می‌شود که حمله به جشنواره موسیقی که در آن ۲۶۰ نفر جان باختند، جزو اهداف اولیه نبوده است.
اهداف عملیات
سه وظیفه به واحدهای مختلف داده شد. به گروه اول دستور داده شد تا پایگاه‌های نظامی بدون نیرو و غیرآماده اسرائیل را در اطراف غزه تحت کنترل درآورند یا به خانه‌ها حمله کنند. به برخی یگان‌ها دستور داده شد که با کمین در جاده‌های کلیدی از مواضع خود در برابر نیروهای نظامی اسرائیل دفاع کنند.
منابع گفته‌اند که این یک مأموریت انتحاری نبود، زیرا مرگ مهاجمان جز لاینفک عملیات نبود. مجموعه سومی هم وجود داشت که به دنبال دستگیری گروگان‌ها و آوردن آنها به شکاف‌های حصار بود. جایی که گروه‌های دیگر منتظر بودند تا گروگان‌ها را به داخل مجموعه تونل وسیع زیر غزه ببرند. همان‌جایی که به نظر می‌رسد که اکنون گروگان‌ها در آن‌جا نگهداری می‌شوند.
مقامات امنیتی اسرائیل بر این باورند که جزئیات عملیات به رهبری سیاسی حماس در خارج از کشور و همچنین حامیان مالی حماس گفته نشده است. هرچند که احتمالاً حامیان می‌دانستند که حمله‌ای در حال برنامه‌ریزی است. یک منبع نزدیک به حماس ماه گذشته به رویترز گفت: «این یک حلقه بسیار فشرده بود. مقامات حماس گفته‌اند که برنامه‌ریزی برای این حمله ۲ سال پیش و پس از یورش پلیس اسرائیل به مسجد الاقصی آغاز شد.»
«با این حال برخی منابع اسرائیلی می‌گویند که این حمله در بازه زمانی کوتاه‌تری برنامه‌ریزی شده است - شاید یک سال یا ۱۸ ماه - و در این مدت تلاش‌هایی برای تقویت این باور در اسرائیلی‌ها ایجاد شده بود مبنی بر اینکه حماس تمرکز خود را از حمله علیه اسرائیل به توسعه اقتصادی در غزه تغییر داده است.»
رهبران حمله حماس چه کسانی بودند؟
آن‌گونه که گاردین گزارش داده است، هنوز نقش دقیق رهبران مختلف حماس در این حمله مشخص نشده است. اما واضح است که سینوار و ضیف در برنامه‌ریزی آن نقش اساسی داشتند. ضیف به معنای «مهمان» است. نام او اشاره به جابجایی دائمی این مرد ۵۸ ساله دارد. جابه‌جایی برای جلوگیری از شناسایی توسط اسرائیل.
او دانشجوی سابق علوم که از اوایل دهه ۲۰ زندگی خود عضو حماس شد. ضیف بر بمب‌گذاری‌های انتحاری علیه اسرائیلی‌ها در اوایل دهه ۱۹۹۰ تا یک دهه بعد نظارت داشت. به نظر می‌ٰسد که ضیف ممکن است در یکی از تلاش‌های اسرائیل برای ترور فلج شده باشد. در حالی‌که همسر و خانواده‌اش هم در یک حمله هوایی در سال ۲۰۱۴ کشته شده‌اند.
دومین نفر سینوار نام دارد. مردی ۶۱ ساله که یکی از اعضای موسس حماس است. او ۲۳ سال را در زندان‌های اسرائیل گذراند تا در سال ۲۰۱۱ آزاد شد.
بازجوی سینوار گفته است: «او هزار درصد متعهد و هزار درصد خشن است.» سینوار پس از آزادی گفته است که تجربه‌اش به او آموخته که اسیر کردن سربازان اسرائیلی تنها راه آزادی زندانیان است.
بر مبنای آنچه تحلیلگران گفته‌اند اهداف دیگر حملات ۷ اکتبر حماس احتمالاً شامل توقف تلاش‌ها برای عادی‌سازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی، تضعیف بیشتر تشکیلات خودگردان فلسطین، انحراف از ناکامی حماس در ارائه خدمات یا شکستن محاصره غزه، و برانگیختن واکنش خشونت‌آمیز اسرائیل است.
این اتفاق حامیان حماس را در غزه، کرانه باختری و جاهای دیگر بسیج خواهد کرد. پنج روز پس از این حمله، یکی از رهبران حماس ادعا کرد که این یک حمله پیشگیرانه بوده است.
حمله‌ای که پس از اطلاع این سازمان از خبر حمله پیش روی نیروهای اسرائیلی به غزه تدارک دیده شده است. به گفته او اخبار حاکی از آن بود که نیروهای اسرائیلی در حال تدارک یک حمله بزرگ به غزه پس از تعطیلات سوکوت یهودیان بوده‌اند.
مقامات اسرائیلی همچنین گفته‌اند که واکنش آهسته نیروهای اسرائیلی به برخی از واحدها این امکان را فراهم کرد که حرکت‌های متعددی از غزه به اسرائیل انجام دهند تا گروگان‌های بیشتری را بازگردانند. به گفته منابع اسرائیلی و همین‌طور حماس، بعد از شکستن حصار برخی از غیرنظامیانی که وارد اسرائیل شده‌اند نیز اسیر شده‌اند که تلاش‌ها و مذاکرات کنونی نجات را پیچیده‌تر میکند.
*نشر مطالب درستون «از رسانه‌های خارجی» به معنی تأیید محتوای آن نیست بلکه صرفاً با هدف اطلاع‌رسانی صورت می‌گیرد
فردای اقتصاد